Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
JADWIGAKITA-HuBER
jegodosłowneznaczenie.Luterograniczasięoczywiścietylkodopierw-
szychczłonów,np.JakobiIsrael32,podobniejakpolskieprzekłady.
Innątrudnością,najakązwróciliuwagęRosenzweigiBuber,były
hebrajskienazwylubzdaniawłaściwienieprzetłumaczalnenajęzyknie-
miecki.Tłumaczezastanawialisię,naprzykład,jakoddaćkoresponden-
cjędźwiękowąwiążącąwyrazyadamwznaczeniunczłowiek”iadamah
wznaczeniunpole”.Równieżwtakichwypadkachuciekalisięnajczęś-
ciejdoapozycji.WdrukowanejwersjinowejBibliizroku1926czytamy
wKsiędzeRodzaju(2,5):undMensch,Adam,warnicht,denAcker,Ada-
ma,zubauen33.Wjęzykupolskimmożnabyłobyichrozwiązanieoddać
następująco:nGdyBóguczyniłziemięiniebo,niebyłojeszczeżadne-
gokrzewupolnegonaziemi(...)iniebyłoczłowieka,Adama,któryby
uprawiałziemię,Adamah”.BibliaTysiącleciaproponujejedynieiniebyło
człowieka,którybyuprawiałziemię.
Neologizmy–sprzeciwwobecrozwiæzaēLutra
OdcięciesięodprzekładuLutraoznaczałoprzedewszystkimodcięciesię
odteologiczno-chrześcijańskiejwykładniStaregoTestamentu,nagrunt
którego-jakwspomniałamwyżej-Luterprzeniósłpojęciapochodzenia
łacińskiegoigreckiegoorazpojęciamocnozwiązaneztradycjąchrześci-
jańską.BuberiRosenzweigstanęlizatemprzedtrudnymwyzwaniem,gdyż
musielidlapojęćstarotestamentalnychznaleźćwjęzykuniemieckimzupeł-
nienoweekwiwalenty,dalekieodrozwiązańLutra.Jakoprzykładposłużyć
tumożesłownictwozwiązaneztematemofiary.Tłumaczezrezygnowali
ztakichpowszechnieużywanychwyrazówjakAltar(łac.altare)czyOpfer
(łac.sacri¿cium).WyrazAltarprzekładalijakoSchlachtstatt(dosł.miejsce
32Podobnetrudnościwiązałysięztakiminazwamiwłasnymijaknp.nazwawieżyBabel
(KsięgaRodzaju11,9),którąprzetłumaczonojakoBabel,Wirr-warr.Hebrajskirdzeńbalal
oznaczaverwirren,aaliteracjawirr-warroddajedodatkowoaliteracjęwhebrajskimbalal.
Niekiedyteżtłumaczepozostawialiwprzekładziehebrajskiesformułowania.Naprzykład
wKsiędzeRodzaju(5,29)czytamyuLutra:undnannteihnNoah/undsprach:Derwirduns
trösten,podczasgdyBuberiRosenzweigproponują:ErriefseinenNamen:Noach!/denn
ersprach:/Sejenachmenu-/derwirdunströsten.
33Zdanietobrzmiworyginalev’adam’ajinla’avodet-ha’adamah(KsięgaRodzaju
2,5).LutertłumaczyjeneutralnieundkeinMenschwarda,derdasLandbaute.Pierwsza
wersjarobocza,jakązaproponowałBuber,brzmiałaundkeinMenschwar,[dasLand]den
Ackerzu[be]bauen.Kolejneprzykładyidokładniejszekomentarze,por.Reichert1993:19.
