Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
ZakharIshov
1923erschienCharlesBaudelaire,Tableauxparisiens.DeutscheÜbertragung
miteinemVorwortüberdieAufgabedesÜbersetzersvonWalterBenjamin.
SeitheristdievorangestellteSprach-undÜbersetzungstheorieoftundgenau
gelesenworden,undnichtseltenüberzeugendalsTheoriederUnübersetzbar-
keit,sodassmaninzwischenimvielversprechendenTitelDieAufgabedes
ÜbersetzersauchdieResignationdesÜbersetzers,deraufgebenmuß,mit-
liest,ohnedassmansichumdieirritierendeTatsache,dassaufdiesenText
wirkliche,einschätzbareÜbersetzungenfolgen,genügendgekümmerthat
(Weidmann2001:311).
W1923rokuukazałsiętomCharlesaBaudelaire’aTableauxparisiens.Nie-
mieckietłumaczeniezprzedmowąnatematzadaniatłumaczaautorstwaWal-
teraBenjamina.Odmomentupierwszejpublikacjiteoriajęzykaitłumaczenia
wyrażonanajejkartachbyławielokrotnieidrobiazgowobadanaiczęstodość
przekonującointerpretowanajakoteorianieprzetłumaczalności.Wmiędzy-
czasiesugerowano,żesamtytuł-Zadanietłumacza-oznaczarezygnację
tłumacza,którymusiuznaćswojąporażkę.Takiepodejściecałkowicieignoru-
jedrażniącyfakt,żepotekścieprzedmowynastępująkonkretnetłumaczenia,
którepodlegająlekturzeiocenie.
Wydajesięjednak,żeuznanieBenjaminazatłumaczawścisłymsensie
teżniezałatwiłobysprawy,ponieważ,jakwskazywałaHannahArendt,nie
byłonanistuprocentowymtłumaczem,anipoetąwścisłymtegosłowa
znaczeniu:
Byłurodzonympisarzem,alejegonajwiększąambicjąbyłostworzeniedzieła
składającegosięwcałościzcytatów;byłpierwszymNiemcem,któryprzetłu-
maczyłProustałiSaint--JohnPerse’a,wcześniejzaśprzetłumaczyłTableaux
parisiensBaudelaire’a,aleniebyłtłumaczem;recenzowałksiążkiinapisał
wieleszkicównatematżyjącychizmarłychpisarzy,aleniebyłkrytykiemli-
terackim;[ł]spróbujępokazać,żemyślałpoetycko,niebyłjednakanipoetą,
anifilozofem(Arendt1969:4).
Cowięczrobićzteoriąprzekładuniemożliwegostworzonąprzezkogoś,
ktoniejestwpełnitłumaczem,poetąanifilozofem?Cóż,jakzasugerował
innywielkidwudziestowiecznytłumacz-eksperymentatorFranzRosenzweig,
wteoretycznejniemożliwościmożnazawszeszukaćkonieczności:
Tłumaczenietosłużbadwómpanom-czylicoś,czegoniktniejestwstanie
zrobić.Dlatego-jaktomamiejscewprzypadkuwszystkichrzeczy,których
wteoriiniktniejestwstaniezrobić-wpraktycewszyscysięnimzajmują.
