Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wszystkichszczeblach,oparciasystemuwychowawczegonazasadach
marksizmu-leninizmuorazpowiązaniapracywychowawczejzideowymi
organizacjamimłodzieżowymi47.
Zmianyustrojowewyznaczyływarunkiorganizacjiszkolnictwawpo-
wojennejPolsce.Głównymelementemtychzmianmiałobyćupaństwowie-
nieedukacji,wwynikuktóregoszkołyprywatnemiałyprzestaćistnieć.
Jednakograniczonemożliwościbudżetowepaństwapolskiegopozakoń-
czeniudziałańwojennychpowodowały,żeszkołyprywatnerównieżroz-
poczęłyswądziałalność48.Nadzień1grudnia1945r.spośród705funkcjo-
nującychszkółśrednichogólnokształcących384byłytoszkołypaństwowe,
natomiast321byłyszkołaminiepaństwowymi,przyczymwniektórych
województwach(m.in.wwarszawskim,krakowskim,lubelskim)liczba
szkółniepaństwowychdwukrotnieprzewyższałaliczbęszkółpaństwo-
wych49.Wciągukolejnychlat,doroku1948,stopniowowzrastałaliczba
placówekpaństwowych,malałanatomiastliczbaszkółprywatnych(tab.1).
MinisterstwoOświatyzgadzałosięnaistnienieszkółprywatnych50,po-
nieważszkołyteodciążałyfinansepaństwa.Zewzględówideologicznych
jednakpoważnezastrzeżeniawładzbudziłyszkołyśrednieprowadzone
przezzakony,główniedlatego,żewplacówkachtychpanowałreligijny
kierunekwychowania,młodzieżuczestniczyławobowiązkowychprakty-
kachreligijnychoraznależaładoSodalicjiMariańskiej.Początkowoszkoły
tetolerowano,jednakichliczbazarazpowojniezmalałaopołowę.Zakony
---
---
---
---
---
-
47Ibidem,s.234-235.
48RozporządzenieMinistraW.R.iO.P.zdnia5lipca1939r.(Dz.Urz.M.W.R.iO.P./Nr7/
poz.179)oorganizacjipaństwowejszkołyśredniejogólnokształcącej(liceumigimnazjum)
przewidywało,żekażdaszkołaśredniaogólnokształcącaistniećmożenapodstawiewydane-
godlaniejzarządzeniaorganizacyjnego.WpierwszychmiesiącachpowyzwoleniuPolski,
organizującszkolnictwo,reaktywowanoprzedwojenneszkołyśredniejakoplacówkipań-
stwowe,równieżte,któreprzed1939r.byłyszkołamiprywatnymi-nieuzyskiwałyone
orzeczeniaministerstwa,leczmimotofunkcjonowały.Ponadtoszkołyśrednieogólnokształ-
cąceprzedwojnąbyłyplacówkamialbomęskimi,albożeńskimi.Powojnieprzekształconoje
wszkołykoedukacyjne.Częstoteżzmienianowydziaływliceach,zmienianonazwyszkół,na
przykładichpatronów.Zczasemsytuacjatauległauporządkowaniunapodstawiewykazów
nadesłanychdoministerstwaprzezposzczególneKuratoriaOkręgówSzkolnych(KOS),
AAN,MinisterstwoOświaty,DepartamentSzkolnictwaOgólnokształcącego,Zespół283,
sygn.1575/2,Sprawazmianyorganizacjipaństwowychszkółśrednichogólnokształcących.
49Szkolnictwowliczbach...,op.cit.,s.26,39.
50ZarządzenieMinistraOświatyzdnia19marca1945r.(NrII-Śr.2220/45)onadawaniu
prywatnymszkołomśrednimogólnokształcącym,zakładomkształcenianauczycielioraz
szkołomzawodowymtypuzasadniczegouprawnieńszkółpaństwowych,Dz.Urz.Min.Ośw.
1945/Nr1/poz.3,wzałącznikudozarządzenia,będącymdrukiemdowypełnieniaprzez
szkołęprywatnąubiegającąsięozgodęnafunkcjonowanie,jedenzpunktówmówioko-
niecznościwskazaniaprzezdyrekcjędanejszkoły,wjakimstopniuspełnionazadaniapań-
stwoweispołeczne.
45
