Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1SPOŁECZEŃSTWOWKRYZYSIE?
szkolnictwa.Kryzysrodziny.Kryzyswszystkiego6.Kryzysspędzasenzpo-
wiekbezrobotnemuitemu,ktonazajutrzmożestaćsiębezrobotnym.Przed-
siębiorcom,menedżeromipolitykom(1986,s.7).Piśmiennictwonaukspo-
łecznychwlatachosiemdziesiątychidziewięćdziesiątychminionegowieku
stanowiswoistądokumentacjęowegokryzysuwnajprzeróżniejszychdziedzi-
nachżyciaspołecznego_począwszyodpracyAllanaBloomaTheClosingof
AmericanMind,poprzezRichardaSennettaTheFallofPublicManipóŹniej-
szejCorrosionofCharacter,doRobertaD.PutnamaBowlingAlone,bywy-
mienićtylkonajgłośniejszepublikacje.
Wszechobecneprzejawykryzysutraktowanezregułyjakosymptomy
psuciasiędotychczasowejcywilizacji.JaksłuszniewskazywałOsiatyński,
zasadniczymnovumwpracyTofflerabyłoodwrócenietejjednoznaczniene-
gatywnejperspektywy:potraktowaniesymptomówkryzysujakozwiastunów
wyłanianiasięjakościowonowejformycywilizacji.Paradoksalniejednakże,
zabiegówwniczymnienaruszałistotyoferowanychprzeztopojęciewyja-
śnieńdoświadczanejprzezludzinacodzieńrzeczywistości.Optymistyczne
wizjefuturologówmająbowiemsamącechęconostalgicznewizjekonser-
watystów_przywołującpojęciekryzysudoopisaniateraŹniejszości,wskazu-
ją,niedasięjejwyjaśnićwterminachdlaniejspecyficznych.Innymisłowy,
traktująjakobyćmożeznaczący,alenacechowanyzałamaniemreguł,okres
whistoriiludzkości,cojestrównoznacznezestwierdzeniem,żewszystkomoże
sięwnimzdarzyć.
Cizbadaczyspołecznych,którychniezadowalałosamostwierdzeniekry-
zysu,poszukiwalicałościowychwyjaśnieńmechanizmówpowołującychgo
dożycia_nadewszystkoodpowiedzinapytanieospołeczneŹródłaobserwo-
wanychprzemian.Jednązciekawszychpropozycjitakiejodpowiedziodna-
leŹćmożnawmałowPolsceznanejpracyRalphaDahrendorfaLifeChances
(1981).JejautorupatrujeŹródełowychprzemianwdestrukcjispecyficznego
typuwięzówspołecznych,leżącychupodstawnaszychzwiązkówzgrupami
odniesienianormatywnego.Jegozdaniem,współczesnespołeczeństwacechu-
jeniepomiernezwiększeniemożliwościwyboru,przyjednoczesnymrozpa-
dzietegotypuwięzów,któreowejednostkowewyboryukierunkowują.
TytułoweszanseżycioweprzezDahrendorfadefiniowanejakomoż-
liwościdostarczaneprzezstrukturęspołeczną(1981,s.29).Jakztegowyni-
ka,onepochodnąsposobuorganizacjispołeczeństwa,anieatrybutemjed-
nostek;namdaneraczejjakoelementyrólspołecznych,aniejakoprzy-
padkoweobiektyludzkiejwolilubzachcianki(s.34).Innymisłowy,swe-
gorodzajuspołecznąformą,wyznaczającąikształtującązakresmożliwych
6DotegowyliczenianależałobyniewątpliwiedodaćtakpopularnywPolsceschyłkulat
dziewięćdziesiątychkryzyswartości.
19