Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.KRYZYSCZYZMIANA_OKŁOPOTACHZOPISEMWSPÓŁCZESNEJRZECZYWISTOŚCISPOŁECZNEJ
nagrunciekoncepcjiprzyznającychaktoromznacznądozęswobodywinterpre-
towaniudziałańpartnerów24.Wramachparadygmatuinterpretatywnego,inte-
rakcjesąrozpatrywanejakopojedynczezdarzenialubconajwyżejklasyzda-
rzeń,jakospotkaniazatomizowanychjednostek,niemająceswejkontynuacji
wczasieiprzestrzeni.Samprocesinterpretacjiwydajesiębyćwarunkowany
strukturąumysłu,zaśwyniknegocjacji_indywidualnymicechamiaktorów.
Biorącpoduwagęteróżnicewsposobieujmowaniadziałańspołecznych
wramachparadygmatunormatywnegoiinterpretatywnego,łatwiejjest
uchwycićistotęsygnalizowanegoprzezGiddensazałamywaniasięortodok-
syjnegokonsensusudotyczącegosposobupojmowanianaturyizadańnauk
społecznych.Rozwijaneodlatsiedemdziesiątych,wsposóbrównoległy,oba
podejściamiałybowiemuswychpodstawzasadniczoodmiennezałożenia
onaturzedziałań,atymsamym,równieżonaturzerzeczywistościspołecz-
nej,cowzasadzieuniemożliwiałozarównoszukaniepowiązańmiędzyfor-
mułowanymiprzezniekoncepcjami,jakiwypracowaniewspólnejwizjiza-
dańsocjologii25.
Zpunktuwidzeniapostawionegoprzeznaswyżejpytaniaoformę,jaką
przybierawyłaniającesięwefekcieprzemianwspółczesnespołeczeństwo,
widaćjednakwyraŹnie,żepodejściatewięcejłączyniżdzieli.Łączyjeprzede
wszystkimdążeniedowyjaśnianiazjawiskspołecznychwkategoriachindy-
widualnychdziałańiniechęćdowprowadzaniajakichkolwiekbytówspołecz-
nych,któremiałybystatusponadjednostkowy26.Łączyjerównieżskoncentro-
wanienaproblematycepodtrzymywaniaireprodukowaniaładuspołecznego,
przycałkowitympomijaniukwestiizmianyspołecznej.Innymisłowy,zawarty
wparadygmaciezarównonormatywnym,jakiinterpretatywnym,modelupra-
wianiasocjologiiuniemożliwianietylkoudzielenieodpowiedzinapytanie,
24Ściślej,pozostajezagadkąnagruncietakiegowidzeniazadańsocjologii,przyktórymjej
podstawowymcelemjestodkrywaniemechanizmówodpowiedzialnychzapodtrzymywanieładu
społecznego.Paradygmatinterpretatywnywniósłwieledorozumieniaprzebieguinterakcjispo-
łecznych(większośćjegonajbardziejznaczącychbadańdotyczyzjawiskzpoziomumikro)i_
naszymzdaniem_możeokazaćsięznacznielepiejniżparadygmatnormatywnydostosowany
dowyjaśnianiazjawiskmającychmiejscewwarunkachzmianyspołecznej.
25WłaśnieAnthonyGiddenspodjąłwlatachosiemdziesiątychpróbęichzsyntetyzowaniawswej
teoriistrukturacji,wychodzącejodpojęciadualnościstruktur.Jednakwbrewmocnowyrażonemu
przekonaniuautora,żeteoriitejnieimająsięwadystaregokonsensusu,azarazemliczysięona
zważnymdorobkiemwspomnianychwyżejprądów[tzn.koncepcjirozwijanychwramachpara-
dygmatunormatywnego_przyp.M.M.,A.G.-P.](2003,s.14),wnaszymprzekonaniudzieliona
większośćwadobupodejść(por.bardziejszczegółowąjejkrytykęwMarody2000b).
26Przyjmowanewramachparadygmatunormatywnegopojęciekulturywydajesięstanowić
jedyneustępstwonarzeczuznaniaistnieniatakiegoponadjednostkowegobytu,choćwpraktyce
traktowanebyłojakocoś,coistniejenietyleponad,ilewlubpoprzezjednostki.Stądwaga
pojęciasocjalizacji,jakomechanizmupozwalającegonaprzekazywanietakichwcielonych
36
wzorcówkultury.
