Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.KRYZYSCZYZMIANA_OKŁOPOTACHZOPISEMWSPÓŁCZESNEJRZECZYWISTOŚCISPOŁECZNEJ
gaćmomentykrytycznedlabiografii,jakąpragniemyskonstruować,atakże
pomagającejniecozredukowaćwysokipoziomlękuprzedwolnością,która
uniemożliwiaprzerzucenieodpowiedzialnościzawłasneżycienalos,system,
niewłaściweurodzenie,niesprzyjająceokolicznościetc.Współczesnabio-
grafiatypu=zrób-to-sam,jestzawszebiografią=ryzyka,,anawetbiografią
=spacerupolinie,,stanempermanentnego(częściowojawnego,częściowo
ukrytego)zagrożenia(s.25).Wystarczyjednaniewłaściwadecyzjalubteż
brakzdecydowaniawchwili,gdyjestonopotrzebne,bybiografiasukcesu
zmieniłasięwbiografięporażki.
WujęciuBecka,indywidualizacjajestprocesemnietylepsychologicznym,
ilestrukturalnym,stanowibowiemefektprzemiandokonującychsięnapozio-
miesystemowym,następstwoprzekształceń,jakimpodlegająpodstawowe
obszaryżyciaspołecznegowewspółczesnymspołeczeństwie_gospodarka,
polityka,kultura9.Oswobodzeniejednostekzformspołecznychspołeczeń-
stwaprzemysłowego_klasy,warstwy,rodziny,położeniauwarunkowanego
płcią(Beck2004,s.111_112)dokonałosięwdużejmierzedziękirozwojowi
kapitalistycznegowelfarestate10,jednakżeujegopodstawodnajdujemyprzede
wszystkimprzemiany,jakiezachodząwstosunkachpracy.Wnowychwarun-
kachsystemowych,indywidualizacjajestprzymusem,aczkolwiekparadok-
salnym,tworzenia,reżyserowania,nietylkowłasnejbiografii,leczrównież
więziisiecijąotaczających,irobieniategopośródzmieniającychsięprefe-
rencjiinakolejnychetapachżycia,przyjednoczesnymciągłymdostosowy-
waniusiędowarunkównarzucanychprzezrynekpracy,systemedukacyjny,
państwoopiekuńczeetc.(Beck,Beck-Gernsheim1996,s.27).Odoferowa-
nejprzezniewolnościwzasadzieniemożnauciec,gdyżnawetucieczkapozo-
stajeindywidualnym,wolnymwyboremjednostki11.
PorównująckoncepcjęBeckazkoncepcjąDahrendorfa,widaćwyraŹnie,
żeobajautorzyoferująidentyczną_choćsformułowanąwniecoodmiennym
9StanowitozasadnicząróżnicęmiędzyujęciemBeckaasposobem,najakipojęcieindywi-
dualizacjijestujmowanewpsychologii(zwłaszczapsychologiihumanistycznej),wktórejsta-
nowionoekwiwalentsamorealizacji,rozwojupotencjałujednostkiipełnegosamourzeczywist-
nienia.
10Gwoliścisłościnależywspomnieć,żeBeckopublikowałksiążkę,zktórejpochodzicytat,
wpołowielatosiemdziesiątych(datapierwszegowydania_rok1986),kiedytojeszczenikomu
wNiemczechnieśniłosię,żekrajstanieprzedkoniecznościądrastycznegoograniczaniaowego
welfarestate.
11Nieznaczyto,żeniektórzyniepodejmujątegowysiłku.OpisaneprzezErichaFromma
(1970)formyucieczkiodwolności_autorytaryzm,mechanicznykonformizm,destrukcyjność
_wydająsięnadalzachowywaćswąaktualność,mimożeichpsychologicznaefektywnośćule-
gładalekoidącemuograniczeniu,chociażbyprzezfakt,żejednostkaniejestwstaniepozbyćsię
świadomościwielościalternatywnychwyborów,jakie_przynajmniejteoretycznie_mogłaby
22
dokonać.
