Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.SPOŁECZEŃSTWOWKRYZYSIE?
języku_diagnozęwspółczesności,wramachktórejpodstawowącechątej
ostatniejjestrozpadwiększościwięziłączącychjednostkiwramachspołe-
czeństwaindustrialnego.Jednakżeto,codlaDahrendorfajestkonkluzją,dla
Beckastanowijedyniepunktwyjściapodejmowanychanaliz.Dahrendorfza-
dowalasięstwierdzeniem,żerozpadwięziprowadzidoanomiiiżedalszy
rozwójszansżyciowychwpewnychobszarachrozwiniętychspołeczeństw
oznaczaćmusiprzedewszystkimwzrostnowychwięzi(1981,s.93).Nato-
miastdlaBecka,procesyindywidualizacji_będącenastępstwemrozpaduwięzi
_stanowiąniezbywalnącechęwspółczesnegospołeczeństwa,cechęniezmier-
niezresztąkłopotliwądlasocjologii.
Socjologiabowiem,mimoodsamegozaraniaakceptowaładwoistąnaturę
rzeczywistościspołecznej_będącejefektemdziałańjednostek,azarazemja-
wiącejsięludziomjakocośzewnętrznego,obiektywnego,cośograniczającego
iukierunkowującegoichdziałania_nigdyszczególnieniezajmowałasiępro-
blememdostosowaniapomiędzyindywidualnymidziałaniamiawytwarzanymi
wichtokuinstytucjamispołecznymi,oddalająckwestięprzezprzyjęciezało-
żenia,żejednostkimogąbyćlubstaćsięjednostkamitylkowspołeczeństwie
(Beck,Beck-Gernsheim1996,s.37).Innymisłowy,istnieniespołeczeństwaiwy-
twarzanychwjegoramachwięzispołecznych,leżącychupodłożawszelkich
ponadjednostkowychcałości,traktowanebyłojakoniekwestioniowanypunkt
wyjściadobadańsocjologicznych.Rozpadowychwięzispołecznych,będący
istotąopisywanychprzezBeckaprocesówindywidualizacji,godzizatemwpod-
stawowezałożenia,naktórychufundowanazostaławspółczesnasocjologia,
aprzynajmniejjejgłównynurt12.
Pojęciezindywidualizowanegospołeczeństwa,będącsprzecznościąsamą
wsobie,rodzirównieższeregpytań,podającychwwątpliwośćzarównodomi-
nującąwspółcześniepraktykębadawczą,jakioferowaneprzezniąrozwiąza-
niaspecyficznychproblemówspołecznych.Czywogólejestmożliwe,by
społeczeństwo[zanurzone]wruchomychpiaskachindywidualizacji,dałosię
rejestrowaćstatystycznieianalizowaćsocjologicznie?Czypozostałajeszcze
jakakolwiekpodstawowajednostka[unit]tego,cospołeczne,czybędzienią
gospodarstwodomowe,rodzina,czywspólnota?Wjakisposóbmogłybytakie
jednostkibyćdefiniowaneioperacjonalizowane?Jakpowinnyreagowaćna
dywersyfikacjęiprzejściowycharakterpotrzebisytuacjiróżnepolitycznesfe-
ry_np.politykalokalna,politykadotyczącaruchudrogowego,środowiska
naturalnego,rodziny,opiekispołecznej[welfare]?Wjakisposóbmusizmie-
nićsięfunkcjonowanieopiekispołecznej[socialwork](ijejkomponentuedu-
kacyjnego)wsytuacji,gdybiedajestpodzielonawzdłużidystrybuowanapo-
12Założeniatepróbowanonietylenawetmodyfikować,ileomijaćwtychkoncepcjachteo-
retycznych,którekoncentrowałysięnaanaliziejednostkowychdziałań,cojednakrodziłoinne
problemy.Dokwestiitejpowrócimyprzykońcurozdziału.
23