Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.KRYZYSCZYZMIANA_OKŁOPOTACHZOPISEMWSPÓŁCZESNEJRZECZYWISTOŚCISPOŁECZNEJ
dyzmodtayloryzmu),byłajegowizja,wyraŹneprzyjęcie,żeprodukcjamaso-
waoznaczamasowąkonsumpcję,nowysystemreprodukcjisiłyroboczej,nową
politykękontroliizarządzaniasiłąroboczą,nowąestetykęipsychologię,wskró-
cie,nowyrodzajzracjonalizowanego,modernistycznegoipopulistycznegospo-
łeczeństwa(Harvey1995,s.126;por.takżeHausner1994;Kumar1995).
Fordyzmbyłniezrównanywswejumiejętnościdostarczaniazestandary-
zowanychdóbrtanioinamasowąskalę.Sprawdzałsiędopóty,dopókiwpo-
pulacjiistniaływystarczającodużegrupynadaloczekująceswejkolejki,by
cieszyćsięowocamimasowejprodukcji.Leczzchwilą,gdypotrzebyowych
grupuległynasyceniu,wyłaniasięnowywzór_nowyconajmniejzewzglę-
dunaswąskalę_produkcjiikonsumpcji,wzór=elastycznejspecjalizacji,
(Kumar1995,s.43).Czynnikiemodgrywającymkluczowąrolęwowychprze-
mianachbyłooczywiścierozpowszechnienienowychinformatycznychtech-
nologii,umożliwiającychbardzoszybkieprzestawianieprodukcjinanowetory.
Nowepomysłymogąbyćszybkoprzetwarzanewnoweprodukty,nowsze
pomysływnowszeprodukty.Produkcjajestdopasowywanadożyczeńklien-
ta,napędzanaprzezstalezmieniającesię,zindywidualizowanepragnieniaipo-
trzeby(s.44).
Takjakpojęciefordyzmu,postfordyzmnieograniczasiędoprzejściaod
produkcjimasowejdoprodukcjikrótkichserii,leczjaktomocnopodkreśla
DavidHarvey,obejmujetakżeprzemianywsposobachorganizacjiprocesów
produkcjiirynkówpracy,któremusząbyćdostosowanedowymogówela-
stycznejspecjalizacji.Społeczeństwoponowoczesne,któregoelementemjest
postfordyzm,charakteryzujewyłanianiesięcałkowicienowychsektorówpro-
dukcji,nowychsposobówfinansowania,nowychrynków,aprzedewszyst-
kim,intensyfikacjatempapojawianiasięinnowacjihandlowych,technologicz-
nychiorganizacyjnych(1995,s.147).Towarzyszątemugwałtownezmiany
wrozwojuzarównoposzczególnychsektorów,jakiregionów,orazzasadnicza
zmianawrelacjachspołecznych,zwłaszczatychwyrastającychzestosunków
produkcji.Zmieniasięrównieżrolapaństwa,któreznadrzędnejinstytucjire-
gulującejstosunkimiędzygłównymiaktoramispołecznymi(doktórychzali-
czyćnależyprzedewszystkimzwiązkizawodowe,jedenzpodstawowychpo-
litycznychfilarówfordyzmu)wramachrelatywniezamkniętejgospodarkina-
rodowej,stajesięcorazczęściejzarządcąrozwojuekonomicznegoispo-
łecznegowłasnegospołeczeństwawramachotwartejgospodarkiglobalnej.
DlaHarveyawszystkieteprzemianystanowiąwyrazposzukiwaniaprzez
kapitalizmsposobówradzeniasobieznawiedzającymigokryzysami.Harvey
wielokrotniepodkreśla,żeopisywaneprzezniegozmianyzmianamiwob-
rębiekapitalizmuinieuprawniajądomówieniaowyłanianiusięspołeczeń-
stwapokapitalistycznego,jakchcetegonp.PeterF.Drucker,czynawetpost-
32
przemysłowego,jakproponowałDanielBell.Jednocześniejednak,podobnie