Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ANTROPOLOGICZNETEORIEPRZEMOCY1980-2011
25
żeetnicznośćjestwistocientradycjąwynalezioną”17,amimotowiadomościwciąż
przynosząnowedoniesieniaoczystkachetnicznych.Dziejesiętak,ponieważnak-
torzyetnicznisązaprzysięgłymiesencjalistami.Mimożeetnie18irasyniemają
żadnejprzypisanejimesencji,zwykliludziewierząwcośzgołaprzeciwnego”:po-
strzegajągrupyetnicznetak,njakbybyłyone»gatunkamibiologicznymi«,impli-
citezakładając,żeodpowiadającaim»natura«przekazywanajestreprodukcyjnie,
azatempoprzez»krew«”19.
kulturoWeartykulacjePrzemocy
Zależnościąprzemocyodkulturyzajmowałosięwielubadaczy,byprzywołać
tylkotakienazwiskajakAshleyMontagu20,TeodorAdorno21,atakżeNorbert
Elias(autorklasycznejpracyotemperującymprzemocpostępiecywilizacyj-
nym22).Wroku2008taostatniahipotezazostałazweryfikowanaempirycznie
przezRobertaMuchambledawksiążceHistoryofViolence23.nOdwiekuXIII
doXXIwstosunkachmiędzyludzkichwEuropieZachodniejprzemocfizyczna
ibrutalność[wyłączającwojny]znajdujesięnakrzywejzstępującej”24-pisze
Muchambled.Widaćtowstatystykachzabójstwrejestrowanychwarchiwach
sądowychFrancji,AngliiiinnychkrajowEuropyZachodniej.Pierwszyspadek
wutrzymującymsięprzezsiedemstuleciwysokimpoziomietychzdarzeń,za-
notowanowlatach1600-1650.Tendencjaspadkowautrzymywałasięprzeztrzy
kolejnestuleciaażdoroku1960,gdyosiągnęłapoziomdziesięciokrotnieniższy
odwyjściowegowwiekuXIII.
17
Zob.K.NeilsConzeniin.,TeInventionofEthnicity:APerspectivefromtheU.S.A.,nJournal
ofAmericanEthnicHistory”1992,vol.12,nr1,s.3-41.
18
AutorodwołujesiętudoomówionegojużpowyżejvandenBerghowskiegoterminueth-
nie,dodając:nZamiastokreślenia»grupaetniczna«wolęużywaćterminu»etnia«,ponieważ[grupy
etniczne]sągrupamitylkowpewnychszczególnychprzypadkach.Ogólnierzeczbiorąc,sąonera-
czejkategoriaminiżgrupami,aużywanieterminu»grupa«służyłotylkodowprowadzeniawbłąd
teoretyków,którymzdarzałosięczęstomylićnp.procesymobilizacjietnicznejzetnogenezą”
,F.J.Gil-
White,AreEthnicGroups»Biological«SpeciestotheHumanBrain?,przyp.2dos.515.
19
Tamże,s.518.
20
AManandAggression,red.A.Montagu,NewYork1968;tegoż,TeNatureofHumanAg-
gression,NewYork1976.
21
T.Adorno,AuthoritarianPersonality,NewYork1960.
22
N.Elias,Oprocesiecywilizacji,przeł.R.Chymkowski,Warszawa2011.
23
R.Muchambled,AHistoryofViolence.FromtheEndoftheMddleAgestothePresent,Cam-
bridge2012(2008).
24
Tamże,s.1.Zob.też:L.Stone,InterpersonalviolenceinEnglishsociety,1300-1980,nPastand
Present”1983,nr101,atakżeT.R.Gurr,Historicaltrendsinviolentcrime:aciticalreviewoftheeviden-
ce,[w:]CrimeandJustice.AnAnnualReviewofResearch,red.M.Tonry,N.Morris,t.3,Chicago1981.
