Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
AndrzejŁoś
incrisi”16.Wdalszejczęściswegowywodujakoprzykładflnawróconych
grzeszników”wskazałT.CornellaiCh.Smitha,uznanychspecjalistówod
wczesnychdziejówRzymu17.Czytająccytowanytekst,możnaodnieśćwra-
żenie,żespośródlicznychniegdyśflagnostyków”naplacubojupozostał
tylkosamotnyJ.Poucet.Pozostaliprzeszlinastronęflwierzących”.Trium-
falizmCarandiniegojestjednakprzedwczesny.Jegoflkomplementy”pod
adresemSmithaiwszczególnościCornellaniewpełnisązasłużone.
Tenostatnipodkreślającznaczenierezultatównajnowszychwykopalisk
naPalatynieiForumRomanumdlanauki,zrezerwąpodszedłdokatego-
rycznychinterpretacjiwłoskiegoarcheologa.Ówuznałzagodnyodno-
towaniatylkotenfragmentwypowiedziCornella,którypasowałdojego
tez18,pominąłnatomiastkolidująceznimikonkluzjehistorykazManche-
steru19.Mniejjednoznaczna–możnabyrzec,żebardziejdyplomatycz-
na–byłaopiniaSmitha.Unikającjednoznacznychsądów,sformułowałon
jednakszeregzastrzeżeńwobeczaproponowanejprzezCarandiniegore-
konstrukcjiwczesnejfazydziejówRzymu20.
Jakjużwyżejwspomniałem,dorosnącejpopularnościideiCarandi-
niegoprzyczyniłysięwynikipracarcheologicznychprowadzonychwhi-
storycznymcentrumRzymunaobszarzemiędzyŁukiemTytusaiaedes
VestaewpierwszejdekadzieXXI.Wstępneraportyztychwykopalisksy-
gnalizująm.in.odsłonięcieśladówpowielkimbudynku(ungrandeedi-
fcio)zsaląbankietowąsąsiadującązmniejszymipomieszczeniami.Ich
autorzydatującpowstaniebudowlinapołowęVIIIw.p.n.e.,uznalijąza
siedzibękrólówlatyńsko-sabińskich(domusRegia),wtymRomulusa21,
16Carandini,Premessa,[w:]Arvanitis2010,10.
17Ibid.
18Ibid.n.4:flThewallatthefootofthePalatine,stratigraphicexcavationsatthetempleof
Vesta,andanewexaminationofthestratigraphyofthe<<Comitium>>seemtoshowadramatic
shiftoccurredinthenatureandorganizationofthesetlementinthesecondandthirdquartersofthe
eighthcenturyBC.Thesediscoveriesprovideevidenceofpoliticalauthority,communalcultactiv-
ity,andtheorganizationofpublicspace-developmentswhichhadpreviouslybeendatednoearlier
thanthethirdquarteroftheseventhcentury”.
19CornellT.,KomentarzdoCarandini2012,[w:]Cifani,Stoddart2012,21:flFirst,the
factthatalong-standingsetlementonthesiteofRomecanbeshowntohaveundergonesignifcant
changesintheeighthcenturycannotberegardedasahistoricalconfrmationoffamouslegend;on
thecontrary,itwouldbemorecorrecttosaythatkeyelementsofthefoundationstoryhavebeen
disprovedbyarchaeologicalevidence.Secondly,IfnddificulttoassessCarandini!stheoriesand
toengageincriticaldebatebecauseofhishabitofcombininghisevidencewithhisinterpretation
ofwhatitmeans.Whatheofersisalwaysanintegratedreconstructionmixingarchaeologicaldata
withpassagesfromancientliterarytexts,ethnographiccomparisons,plausiblehypotheses,imagina-
tionandguesswork”.
20SmithCh.,KomentarzdoCarandini2012,[w:]Cifani,Stoddart2012,21–23.
21Gusberti2005a,14.
