Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
AndrzejŁoś
Sensacyjnewynikibadań,prowadzonychwminionejdekadzienaPa-
latynieiForumRomanum,utwierdziłyCarandiniegoijegozwolenników
wprzekonaniuogeneralnejwiarygodnościtradycjiannalistycznej.Na-
leżyjednakzauważyć,żeżadenzrealizowanychpodjegokierunkiem
wpoprzednimdziesięcioleciuprojektówbadawczychniezakończyłsię
definitywnąpublikacjąpozyskanychmateriałów27.Możnabydotegofak-
tunieprzywiązywaćszczególniedużejwagi,gdybyniesurowakrytyka
wnioskówwyciąganychprzezCarandiniegozjegowcześniejszychwyko-
palisk(zprzełomulat80.i90.).
Autoremnajpoważniejszejalternatywydlateoriizwolennikówhi-
storycznościtradycyjnegoprzekazuozałożeniuRzymujestC.Ampolo.
SwojąrekonstrukcjępoczątkówRzymu,konsekwentnieprezentowanąod
ponad30lat,włoskibadaczoparłnawnikliwejiwszechstronnejanali-
ziemateriałuarcheologicznegoiźródełantykwarycznych,sceptycznie
przytymoceniającwiarygodnośćtradycjiannalistycznej28.Zaprawdziwy
początekRzymuAmpolouznałpierwsząpawimentacjęForumibudo-
węnajstarszejświątyniWesty.Jednocześnieakcentowałonkonieczność
odróżnieniaurbanizacjiRzymupolegającejnakształtowaniusięcentrum
miejskiegowogólnymtegoterminuznaczeniuodprocesuformowania
sięcitéantique–polis,civitas,będącejniemiastemwsensietechnicznym,
leczreligijnąipolitycznąwspólnotąobywateli29.Wedługniegowprzy-
padkuRzymupierwszematerialneśladyjejistnieniapochodzązpocząt-
kówdrugiejpołowyVIIw.30
KoncepcjęAmpolozaprzekonującąuważaT.Cornell.Angielskihisto-
rykzanajbardziejprawdopodobnądatęzałożeniaRzymuuznałwpraw-
dzieok.625r.31,leczdopuszczałmożliwośćpowstanianadtybrzańskiej
civitasjużwpołowieVIIw.,jakproponowałbadaczzPizy32.Zatądatąpo-
wstaniaRzymujakowspólnotyobywateliopowiedziałsięrównieżG.For-
sythe33.TezyAmpolo,Forsythe’aiCornellanależałobyzrewidować,jeśli
okazałobysię,żepierwszapawimentacjaForummiałamiejscewcześniej,
27Długieoczekiwanienapełnąpublikacjęrezultatówwykopaliskjestswegorodza-
juwłoskąfltradycją”.Możnaodnieśćwrażenie,żeunrapportopreliminarejestulubioną
fraząautorówsprawozdańzpracwykopaliskowych,realizowanychprzezwłoskieinsty-
tucjenaukowe.J.Poucet(2000,172–173)słusznieodżegnywałsięodwyciąganiajakichkol-
wiekdalejidącychwnioskównapodstawiefragmentarycznychpublikacjirezultatówprac
wykopaliskowych.
28Ampolo1980a;id.1988.
29Id.1980a;id.1988,159–160orazid.2013.
30Ibid.
31Cornell1995,103,121–127.
32Ibid.,117.
33Forsythe2005,98–99.
