Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Wprowadzenie
Izby-zasiadaliwniejtakżejegoojciec,stryjWilhelmikuzynAntoni-alejako
jedynyczynnieuczestniczyłwobradachKołaPolskiego.
PozjednoczeniuNiemiec,wmarcu1871roku,odbyłysiępierwszewybory
doReichstagu.IchpodstawąbyłaordynacjawyborczadoReichstaguPółnoc-
noniemieckiegozroku1867.Wyborybyłytajne,wolne,powszechneibezpo-
średnie.Czynneprawowyborczeposiadalimężczyźnipowyżejdwudziestego
piątegorokużycia,oileniebyliwojskowymi,więźniamilubniepobieralizapo-
mogi.Początkowowyborcygłosowali,wpisującnazwiskokandydatanaczy-
stejkartcepapieru,następniezadostarczeniedrukowanychkartwyborczych
odpowiedzialnebyłykomitetywyborcze.Bierneprawowyborczeposiadali
wszyscy,którzyposiadaliprawoczynne,zwyjątkiemczłonkówRadyZwiązko-
wej.Głosowanobezpośrednionakandydata,wokręgachwyborczych,których
odroku1873było397,ojegowyborzedecydowałaabsolutnawiększośćgło-
sów.doroku1906posłowieniepobieralidiet,zatocieszylisięimmunite-
tem.Choćobowiązującadoroku1893trzyletniakadencjawydłużonazostała
następniedolatpięciu,towokresieistnieniaCesarstwaNiemieckiegowyborcy
trzynastokrotniestawalidourn,atodlatego,żewładcytrzykrotnie,wlatach
1878,1893i1907,skorzystalizprawarozwiązaniaReichstagu,zaśwokresie
Iwojnyświatowejzrezygnowanozprzeprowadzeniawyborów28.Wzależności
odichwynikuwKolePolskim,któredziałałowReichstaguodpoczątkujego
istnieniawoparciuostatutprzyjętyprzezKołosejmowewroku1859,zasia-
dałoodtrzynastudodwudziestutrzechposłów.Ponieważinaczejniżposłowie
doIzbyDeputowanych,posłowiedoReichstagunieotrzymywalizaswąpracę
wynagrodzenia,niektórzyznichłączylimandatydoobydwuizb,conegatywnie
odbijałosięnaichpracy.
NadziałalnośćposłówdosejmuPrusidoparlamentuNiemiecistotnywpływ
miałpodziałkompetencji,wynikającyzkonstytucjiRzeszy.Oilewkompetencji
Rzeszyleżałykwestiewojskowości,sprawymorskie,celneipodatkowe,handel,
koleje,pocztaitelegraf,ustawodawstwokarneicywilne,atakżefinansepaństwa,
otylewszystkieinneproblemytraktowanojakowewnętrznesprawyposzcze-
gólnychpaństwzwiązkowychiodmawianodyskusjinadniminaforumReichs-
tagu.InicjatywaustawodawczależaławrękuRadyZwiązkowejiReichstagu.
ReichstagcorocznieprzyjmowałbudżetRzeszy-wyjątekstanowiłyuchwalany
cosiedemlubpięćlatbudżetnaceleobronne,podatkipośrednieicła.Wpływ
Reichstagunapolitykęzagranicznąpaństwaograniczałsięzaledwiedokwestii
celnych,przyjmowaniaumówhandlowychczyregulacjitransportu.Podstawą
28Zob.W
.Halder,InnenpolitikimKaiserreich1871-1914,Darmstadt2003.