Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
współwystępowania27.Termin„lokalność”rozpatrywanyzpunktuwidzeniatwo-
rzenianowegosystemuświatowego,zawierającegosięwtrzechparadygmatach:
modernizacyjnym,zależnościowymialternatywnymjestrozumianydwojako:
jakolokalnośćwskalijednegopaństwawprzeciwstawieniudoskalicałegoglo-
bu(tworzącącentrum–półperyferie–peryferie)ijakoodnoszącysiędoróż-
nicowanychukładówprzestrzenno-społecznychwobrębiedanegopaństwa.Owe
układymogąbyćprzytymrozpatrywanewkategoriachcentrum–peryferie,ale
takżetraktowanejakopodstawapowstaniaruchuspołecznegookreślanegojako
communitydevelopment28,doktóregoodwołująsięwswychkoncepcjachzwolen-
nicyrozwojualternatywnego29.Zgodnieznimpełenrozwójspołecznymierzony
nietylkokategoriamiekonomicznymi,czystofinansowymi,aleprzedewszystkim
poziomemzadowoleniaspołecznegobyłbymożliwydoosiągnięciaprzedewszyst-
kimwobrębielokalnychstrukturizbiorowości.Natympoziomiemożliwejest
bowiemosiągnięciestanuwzględniepełnejpartycypacjiiwspólnotowościdziałań
wwieluwymiarach,politycznympostronierządzącychirządzonych,kulturalnym
ispołecznymprzymożliwościwłączeniawdziałaniaosób,podmiotówdotejpory
zmarginalizowanych30.
lokalizmwznaczeniuprzedstawionymnawstępiestanowipewnąideę,do
którejrealizacjidrogę,nagrunciepolskim,utorowałaniewątpliwietransforma-
cjaustrojowa,oznaczającam.in.odejścieodjednolitegotraktowaniaspołeczeń-
stwa.Dotejporybowiempaństwojakocentrumnakazowo-rozdzielczesprawo-
wałokontrolęnadprzebiegiemisposobemwykonaniadecyzjipodejmowanych
naszczeblucentralnym.Nieistniałastrukturaoddolnychinicjatywspołecznych,
ośrodkiwładzterenowychbyłyraczejdelegaturamiośrodkacentralnego,spra-
wującyminadzórwykonawczynaddecyzjamiaparatupaństwowego,stądnawet
jeślitakieinicjatywyskładano,tobyłyonepozornymwytworemwolispołecznej
27Z.Baumanpodkreślawspółzależnośćprocesówglobalizacjiilokalizacjijakotendencjiwe
współczesnymświeciewzajemniezesobąsprzężonychiwspółwystępujących.Terminemłączącym
współwystępowanieprocesówsyntezyirozkładu,integracjiirozproszeniajest,glokalizacjajako„...
proceswybierającyizespalającyorganicznieglobalizująceilokalizującetrendy...”
,który„...polega
przedewszystkimnaredystrybucjiprzywilejówiupośledzeń,bogactwaiubóstwa,zasobnościwśrod-
kiiimpotencji,mocyibezsilności,wolnościizniewolenia.Glokalizacja,rzecmożna,jestprocesem
re-stratyfikacjiświata,czyliponownegojego,nainnychniżdotądzasadachopartegouwarstwienia,
iprocesembudowanianowej,samoodtwarzającejsięhierarchiioogólnoświatowymzasięgu”–na
s.61[w:]Z.Bauman,Glokalizacja,czylikomuglobalizacjaakomulokalizacja,StudiaSocjologiczne
1997,nr3,s.57–70.
28Szerzejnatematkoncepcjiaktywizacjiirozwojulokalnegom.in.w:A.l.Bertrand,Z.T.
Wierzbicki,SocjologiawsiwStanachZjednoczonych.Stanitendencjerozwojowe,Wrocław1970,
s.352–372.
29M.S.Szczepański,Systemświatowy:międzyzacofaniemarozwojem,StudiaSocjologiczne
1991,nr3–4,s.107–124.
30K.Krzysztofek,M.S.Szczepański,Zrozumiećrozwój.Odspołeczeństwtradycyjnychdoinfor-
macyjnych,Katowice2002.
16
