Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rezultatniewłaściwegorozwiązaniakompleksuEdypa:przesadniełagodny
lubnadmiernieszorstkiojciecbywaprzyczyną„uszkodzenia
ego
”,zktórym
wiążesięnieświadomepragnienieukaraniasamegosiebie.PaulHofer
(1988),prowadzącterapiępsychoanalitycznązgrupąwięźniów,stwierdził,
żebadaniczęstoidealizująswojezwiązkizmatką,aprzejawiająniechęć
wstosunkudoojca.Przestępstwo–wedługHofera–jestwtymwypadku
objawemkonfliktuwewnątrzpsychicznego,ajedyniekarawzmaga
skłonnościprzestępczejednostki.Wielupsychoanalitykówstoi
nastanowisku,iżprzestępcypragnąkaryjakośrodkałagodzącego
podświadomepoczuciewiny,któreniejestnastępstwemprzestępstwa,
leczjegopobudką.
Psychoanalitycyuważajątakże,żeludzie,którzyprzejawiająsłabelub
dysfunkcjonalne
superego
,niecierpiązpowodówwyrzutówsumienia,
kiedyprzekraczająustaloneregułyspołeczne.Przestępcytegotypu
wdzieciństwieczęstoprzebywaliwizolacji,aichdysfunkcjajestrezultatem
osamotnienia.
Zdaniempsychoanalitykówzbytsilnesuperegoniepozwala
nazaspokojeniedążeńpochodzącychz
id
,coprowadzidozaburzeń
neurotycznych.Przestępcyztakimizaburzeniamiwmomenciezłych
uczynkówwymierzająwswymmniemaniusprawiedliwość,wtensposób
uzyskującrekompensatęzabrakmożliwościzaspokojeniapotrzeb
wśrodowisku.
Kryminologiczneteoriepsychoanalityczneprzyczyniłysię
dopodkreśleniaznaczeniaokresuwczesnejsocjalizacjiorazśrodowiska
rodzinnegonaukształtowaniesięprzestępczejmotywacji.Teoriatatakże
podpowiada,żeśrodkiemnaukazanieprzestępcomukrytychmotywów
zachowańprzestępczychjeststosowaniewobecnichodpowiedniejterapii
indywidualnej.
Teoriatabywakrytykowanazewzględunaograniczonyrozmiar
przeprowadzonychbadańempirycznychorazniemożliwedoprzyjęcia
założenie,iżprzestępstwamającharakternieświadomy79.
Istotnymwskaźnikiemprzestępczościmożebyćzaburzonastruktura
osobowości.Osobowośćjestrozumianajakocałośćcharakterystycznych
cech,dziękiktórymczłowiekdopasowujesiędodanegootoczenia.Każdy
człowiekposiadaswojąwłasną,stałą,odmiennąodinnychosobowość,
którawarunkujejegozachowanie.Wszelkieprocesy(np.socjalizacja)
wpływająnakształtowaniesięosobowościijejfunkcjonowanieoraz
dostosowaniesiędospołeczeństwa.Gdyzachowaniajednostkiznacznie
odbiegająodnormy,mówimyozaburzeniuosobowości.Przykładem
takiegozaburzeniajestpsychopatia.Ogólnieprzyjmujesię,żejest
tonieprawidłowoukształtowanaosobowość,przejawiającadeficyty
utrudniającedostosowaniesiędozasadpanujących
wspołeczeństwie80.WedługDSM-IV,czyliklasyfikacjizaburzeń
psychicznychAmerykańskiegoTowarzystwaPsychiatrycznego,uwzględnia
sięantyspołecznezaburzenieosobowości,któreprzedewszystkim
charakteryzujesięlekceważeniemnormprawnychizastępujewpsychiatrii
znaczenieterminologicznepsychopatii.Oboktegookreśleniazastępczego
znajdujemywpsychiatriitakżepojęcieosobowościdyssocjalnejlubtermin
