Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁI
fiąbronićswegostanowiska.Osobynieśmiałesąmałomówne.Kiedymusząsię
wypowiedzieć,ichgłosjestzazwyczajcichy.Charakterystycznąformązachowa-
nianieśmiałegojestteżunikaniekontaktuwzrokowego(Borecka-Biernat2001,
s.19–23;Harwas-Napierała1979,s.33–36).
Wsferzeemocjonalnejzaburzeniapolegająnadoświadczaniulęku.
Lękpojawiasię,gdynieśmialiobawiająsiętego,jaksąocenianiipostrzegani
przezinnych.Jest„nieprzyjemnymstanememocjonalnymobejmującymobawę
przeddoznaniemfizycznejlubpsychologicznejkrzywdy,wzmożonenapięcie
fizyczneimotywacjędounikanialubwręczucieczkizsytuacji,któratenlęk
wywołuje”(Leary,Kowalski2001,s.19).Treściątegolękujest„antycypowanie
przezjednostkęzagrożeniawformienegatywnejocenyspołecznej”(Borecka-
-Biernat2001,s.16).
Waspekciesamoorientacyjnymnieśmiałośćprzejawiasięwsto-
sunkujednostkidosiebie.Osobynieśmiałecharakteryzujepoczucieniższości
ibrakwiarywsiebie.Nieustannietowarzyszyimobawaprzedkompromitacją,
krytyką,wyśmianiem,doznaniemporażkiiprzykrości.Nieśmialiprzewidują,że
innioceniąichnegatywnie,zanimdostrzegąjakiekolwiekpodstawymogącebyć
zapowiedziątejoceny(Zimbardo1994;Poland2000;Popielarska,Mazurowa
1983).
Rycina1.1.Współczesneujęcienieśmiałości
Źródło:opracowaniewłasnenapodstawie:D.Borecka-Biernat(2001);B.Harwas-Napierała(1979).
Napodstawiezarysowanegopowyżejobrazumożnapowiedzieć,żedzieci
nieśmiałemającechy,którecharakteryzują„dziecizagrożone”.McWhirterowie
(2001)zaliczajądonichm.in.niskąsamoocenę,brakumiejętnościkomuniko-
14
waniasięzinnymi,radzeniasobiezlękiem.Dzieciomtymbrakujenatomiast
