Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
XXI
monistów,takżeionupatrywałpodstawowyskładnikrzeczy-
wistościwzjawiskach,którewydająsięsytuowaćpomiędzy
rzekomoodrębnymitypamibytów,naprzykładumysłuiciała,
rozumuisferyirracjonalnej,świadomościitego,conieświa-
dome.Wodpowiedzinapytanie:nFaktyczyuczucia?”,które
możesięodnosićzjednejstronydorelacjimiędzyuczuciami
aszerokopojętymrozumem(wrazzdoświadczeniemzmysło-
wym),odpowiadającymzaustalanie,cojestfaktem,azdrugiej
stronydorelacjimiędzysferąfizycznąasferąemocjonalną,
Whiteheadzdecydowaniestajepostronieuczuć.Uczucia
stanowiąwpewnymsensiepomostmiędzytym,corozum-
ne,itym,comaterialne,zwłaszczagdysięjeulokujejeszcze
wsferzefizycznej,alejużwyposażywzaczątkowywymiar
kognitywny.Możnatutajdostrzecrysycharakterystycznego
dlajegopóźniejszejmetafizykipanpsychizmuipodstawypo-
dejrzliwościwobecwąskorozumianegoracjonalizmu(który
przeciwstawiasięirracjonalizmowi,alełączysięzrówniewą-
skopojętymempiryzmem).
WtrakciepobytuwCambridgepoglądyspołeczneipolitycz-
neWhiteheada,wniecomniejszymstopniumoralne,ewolu-
owaływstronęliberalizmu.Jakowykładowcamieszkałwraz
zrodzinąwGranchester,odległejotrzymileodCambridge
wiosce,gdzieangażowałsięmiędzyinnymiwwybory,popie-
rającpolitykówliberalnych.Aktywniewspierałteżruchsu-
frażystekizdecydowanie-wbrewnaogółkonserwatywnym
profesoromTrinityCollege-zabiegałomożliwośćprzyjmowa-
niakobietnastudia.NiejasnesąpowodyodejściaWhiteheada
zCambridge,alemająpewienzwiązekzjegocorazbardziejli-
beralnymnastawieniemwsprawachspołecznych.W1910roku
kończyłsięjegodwudziestopięcioletniokreszatrudnieniana
stanowiskuwykładowcy,więcrozglądałsięzainnąpracą,choć
istniałateżdużaszansanaprzedłużeniekontraktu.Tużprzed
terminempodjęciadecyzjizdarzyłasięjednaksytuacja,która
zniechęciładopozostaniaijego,iprzynajmniejczęśćjegokole-
gówzTrinity.Otóżjedenzmatematyków,takżewykładowców
