Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Koncepcje
przenikająświadomieinieświadomie,czyniącztekstubezustannąwytwór-
czość.Stawaniesię,dzianiesię,bezustannyruchibezustannewytwarza-
niesąnajważniejszymicechamitekstu,cotrafniedasięokreślićformułą
Charles!aBaudelaire!a:UPoezjaniezatrzymujesięnanaszychpostojach".
Tekstypowołujądoistnieniarzeczywistość,nazywająprzedmioty,zjawiska,
doświadczenia,którewniejsiędokonują.Doxawskazujenafakt,żeliteratura
opisuje,odtwarza,odzwierciedla,przedstawia(itd.,infine)rzeczywistość.Jest
zupełnieodwrotnie-niebyłobyrzeczywistościbezsłowaibeztekstów.
Każdytekstmaswojepodstawyspołeczneiekonomiczne(nieograniczam
sięwtymmiejscudoMarksa,leczraczejodwołujęsiędoRaymondaWilliam-
sa,zwłaszczadojegoKeywordsorazMarxismandLiterature,atakżedomyśli
RolandaBarthes!aczyJuliiKristevej),któremożnaodsłonićwjegoanalizie.
Pisanieotekstachwinnouwzględniaćichwymiarspołeczny,ajeśliluźno
wiążesięonozeświatemdoświadczanymiprzeżywanym,wówczas,ujmu-
jącrzecznajogólniej,niemażadnegogłębszegosensu.
Tekst,zwłaszczaliteracki,nieodzowniewiążesięznazywaniemświa-
ta,nazywaniemdoświadczeń,doznań,uczuć,emocji,otaczającychnasrze-
czyizjawisk.Żadnainnasferaludzkiejdziałalnościtwórczejnienazywa
wtakisposób,wjakiczynitoliteratura,ponieważtonazywaniedokonuje
sięzapomocąjęzyka.Pozanazywaniemumożliwiaonarównieżodnale-
zieniesiebiewInnym,odnalezienieiodkrycieswoichwłasnychdoświad-
czeńwdoświadczeniachInnego,atakżepotwierdzeniewłasnejtożsamości
poprzeztożsamośćInnego.
Niedasiętekstuwżadensposóbzinstytucjonalizować,niedasięwżaden
sposóbzatrzymaćjegobezustannegoprzyrastania.
Tekstwieimadopowiedzeniaznaczniewięcejniżsamjegoautor.Nie
chodzimitujedynieoUpodatnośćtekstunazdradę",leczraczejoto,żenie-
świadomośćteksturzadkojestzgodnaztzw.intencjąautorską(tworemher-
meneutykiograniczającymproliferacjęznaczeńtekstu),ajejwnikliwyogląd
pozwalaodsłonićtakiemiejscatekstu,zktórychistnieniasamautornie
zdajesobiesprawy.
Tekstipolikontekstualnarzeczywistość
Tekstjestreakcjąnapolikontekstualnycharakterrzeczywistości(Gohhard
Günther)1,ajegozasadniczącechęstanowiwielowymiarowość.Cotostwier-
1G.GüNther:LifeasPoly-contextuality.In:WirklichkeitundReflexion.Hrsg.
H.FahreNbaCh.Pfullingen,Neske1973,s.187-210;G.GüNther:Selbstdarstel-
lung.In:L.J.PoNgratz:PhilosophieinSelbstdarstellung.Bd.2.Hamburg,Meiner
1975,s.60inast.
34
