Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Rozdział1.Wielowymiarowośćpamięci
chowuje,decydująnietylkoindywidualnezdolnościiwola,alerównież
uwarunkowaniazewnętrzne-społeczneikulturowe”45.Wywodzący
sięzkręguhumanistykiniemieckiejautorwyróżniaczteryzasadnicze
obszarypamięcizbiorowej:pamięćmimetyczną-obejmującąwzorce
działań,którychuczymysięprzeznaśladownictwo;pamięćrzeczy-
odnoszącąsiędoświataprzedmiotówmaterialnych;pamięćkomuni-
katywną-związanązjęzykiemikomunikacją;pamięćkulturową-zo-
gniskowanąwokółprzekazywaniaznaczeń.Podkreślaprzytym,żeto
właśniepamięćkulturowajestspecyficznymprzekształceniemtrzech
pozostałychrodzajówpamięci,mieściwsobiebowiemzarównoele-
mentypamięcimimetycznej(np.rytuały),pamięcirzeczy(np.zabyt-
ki),jakipamięcikomunikatywnej(np.narracjeowydarzeniachhisto-
rycznych).Zaznaczatakże,żepamięćkulturowagwarantujeludzkości
przetrwanie,stanowiwręczonzachowaniugatunku”
,gdyżn[ł]obej-
mujewszelkąwiedzę,którawspecyficznychramachinterakcjizacho-
dzącychwdanejspołecznościkierujejejdziałaniemiprzeżyciamioraz
wktórejćwicząsięiwktórąwprowadzanijejczłonkowiezpokolenia
napokolenie”46.
WedługJanaAssmannawewzajemnejzależnościmiędzytym,co
wpamięciindywidualne,atym,cozbiorowe,szczególnąrolęodgry-
wapamięćkomunikatywna,któradotyczynajbliższejprzeszłości,jest
przekazywanakanałaminieformalnymiipodlegawyłączniekomuni-
kacjicodziennej,czyliinterakcjicechującejsięwwysokimstopniubra-
kiemwyspecjalizowania,dowolnościąrólitematykiorazniezorganizo-
waniem.Zdaniemautorapamięćkomunikatywnaopierasięnahistorii
mówionej(oralhistory)47,ajejnajistotniejszącechąjestograniczone
45J.Assmann,Pamięćkulturowa,s.35.
46Tegoż,Pamięćzbiorowaitożsamośćkulturowa,s.11.
47Jaksamanazwawskazuje,oralhistory,popolskunhistoriamówiona”
,nhisto-
riaustna”
,jestdziedzinąnauki,którejprzedmiotemjestprzekazdotyczącywydarzeń
zprzeszłościdokonywanyzapomocąkanałówwerbalnych-słowamówionego.We-
długIzabeliLewandowskiejoralhistoryjeststosunkowomłodądyscyplinąwiedzy,ale
jednocześnien[ł]obejmującąszerokiespektrumzagadnień.Stądteżstanowipole
badawczenietylkohistorii,aleteżantropologiiietnologii,socjologii,pedagogiki,
psychologii,folkloru,literaturyczyjęzyka.Historiemówionewykorzystująwswojej
pracydziennikarze,animatorzykulturyinauczyciele.Właściwiekażdyznasspoty-