Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
PsałterzDawidów
psalmy36.StrukturaRejowegoPsałterzawyraźnienawiązujedotradycji
średniowiecznej.Układdziełapodanyjestjużnakarcietytułowej:Przy-
temteżargument,tojestwyrozumienierzeczy,oczemprorokmowił,jest
przedkażdempsalmemkrotcenapisan.Przytemteżzakażdempsalmem
jestnapisanamodlitwakrotkiemisłowywedługpodobieństwaonegożpsal-
mu.Nastroniemożnawyróżnićtrzyelementy:kolumnęgłówną,noty
marginalneoraznagłówekkolumnowy(ryc.9).Każdypsalmzostałwy-
bitywkolumniegłównejirozpoczynasięinformacjąoautorstwieutwo-
ru(jeślijestonoznane),łacińskimincipitempochodzącymzWulgaty37
inumerempsalmuzanotowanymsłowniepołacinielubprzypomocy
cyfryarabskiej.Następniewidniejąargumentwrazztrawestacjątekstu
biblijnegooraznumerpsalmuoddanyprzypomocypolskiegosłowne-
goliczebnika.Kolejnymelementemstrukturyjestprzekładpsalmu.Na
wysokościgotyckiegoinicjału,wykonanegoprzypomocywersalikówna-
główkowejfraktury,otwierającegopsalmznajdujesięnotamarginalna,
wktórejumieszczonokomentarzprezentującywskrócietreśćpsalmu.
Pokażdympsalmienastępujedoksologiaiprozaicznamodlitwaoraz
wskazanienainnemodlitwy,którepowinnytowarzyszyćtekstowi,co
przypominaukładbrewiarzowy(ryc.11,15,17,19).
Wdzielezastosowanohebrajskąnumeracjępsalmówizrezygnowano
znumerowaniaposzczególnychwersów.Początekwersetówwyodrębnia-
nyjestgraficznieprzezwysunięcieinicjalnychliter.NakońcuPsałterza
znajdujesięRejestrtychksiąg,wktórymrazjeszcze,aletymrazemwwer-
sjiskróconej,podanajesttreśćpsalmuzpominięciemincipitów(ryc.20).
Nakońcuznajdujesiękolofon(ryc.30)zawierającyinformacjeomiejscu
irokuwydania:„WKrakowieprzezMaciejaSzarfenberga.LataBożego
1543.Dniadziesiątegoksiężycamaja”.
Przekładprawdopodobniepełniłfunkcjępodręcznegomodlitewnika,na
comogąwskazywaćm.in.małyformatksiążki,dużywyrazistydrukoraz
dydaktycznycharakterdołączonychdopsalmówkomentarzyiniektó-
rychmodlitw38.NajwyraźniejszezwiązkiPsałterzaRejaześredniowieczną
36
PodobnydrzeworytzostałumieszczonytakżewŻołtarzuDawidowymWalentego
Wróbla,wydanymwroku1543wKrakowiewoficynieMaciejaSzarfenberga—egzem-
plarzwOssolineum,sygn.XVI.0.880(S.Siess-Krzyszkowski,PsałterzDawidow…,s.347).
37
ZwyczajpoprzedzaniapsalmównagłówkamizWulgatywynikałzapewnezchęci
przywołaniatekstuogólnieznanego,któryumożliwiłbyczytelnikomprawidłoweroz-
poznanieutworu.
38
M.Kossowska,Biblia…,t.1,s.122-123.
