Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
PsałterzDawidów
orazantykacerskimialuzjamiikomentarzami47.ZkoleiZbigniewNowak
sformułowałtezę,żekatolicyzmRejowegoPsałterzatotylko„zewnętrzna
osłonka,stwarzającazamierzonepozory,tomanifestacjaformalnaide-
owejprawowiernościnaużytekcenzury.Wrzeczywistejintencjiautora
byłatopublikacjasłużącareformacji”48.Badaczprzekonywał,żeostenta-
cyjnepowtarzaniewPsałterzuPozdrowieniaanielskiegomiałoakcentować
katolickicharakterpublikacjiimogłorówniedobrzepochodzićodnad-
gorliwegodrukarza,którynawszelkiwypadekchciałuniknąćewentual-
nychkłopotów,zwłaszczażetegorodzajumodlitwyniemawkatolickim
ŻołtarzuWróbla49.PodobnegozdaniabyłJ.T.Maciuszko,któryodnalazł
wpisanymproząPsałterzuwyraźnetreściteologiczneocharakterzepro-
testanckimiwyraziłprzypuszczenie,żezwrotRejakuewangelicyzmowi
nastąpiłwłaśniewokresiepracynadPsałterzem50.RejowyPsałterzjawi
sięwięcjakodziełoteologicznieniejednorodneiniejednoznaczne,może
nawet„przezroczyste”podwzględemkonfesyjnym51.
PsałterzDawidowMikołajaRejazdecydowanieróżnisięodtranslacji
średniowiecznych,któreopierałysięnawerbalnejmetodzieprzekładu.
Technikętranslacjiopisałsamautornakarcietytułowej:prawienapolski
językprzełożon,aczniejednakowościąsłow,cobyćniemoże,aleiżwżdy
położenierzeczywkażdemwierszuwedługłacińskiegojęzykasięzamyka.
Pisarzniezachowałpodziałupsalmównawersy.Miejscebiblijnychwer-
setówzajmująkilkuwierszoweakapity,niezawszeimodpowiadające.
Ukłonwstronęówczesnegoodbiorcywymagałrezygnacjizerudycyjno-
ścinarzeczzrozumiałościprzekazu,cowiązałosięzprzyjęciemokreślo-
nejjęzykowejstrategii.UlubionymzabiegiemRejastałasięamplifikacja,
polegającanarozbudowywaniuwersetówbiblijnychiwłączaniuwnie
strukturnieobecnychwtekścieźródłowym,którychzadaniembyłodo-
powiadanie,uzupełnianieiinterpretowanietreściwyrażonychwtekście
oryginału.Wefekciedoboruodpowiednichśrodkówodbiorcamiałpo-
czućwięź,jednośćzopisywanymizdarzeniami,widziećwnichnieobce
realia,alesiebieiotaczającąspołeczność.Twórcaograniczałprzytym
47
Tamże.
48
Z.Nowak,MikołajaRejaliterackasłużbareformacji,„OdrodzenieiReformacja
wPolsce”1970,t.15,s.42.
49
Tamże.
50
J.T.Maciuszko,MikołajRej…,s.223,227.
51
M.Hanusiewicz,MikołajaRejalekturaPsalmów,w:MikołajRejwpięćsetlecieurodzin.
Studialiteraturoznawcze,red.J.Sokolski,M.Cieński,A.Kochan,OficynaWydawnicza
ATUT—WrocławskieWydawnictwoOświatowe,Wrocław2007,s.88.
