Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
27
drogasprawiedliwości,duszaiciało,dzieńświęty,głosprośby,krewniewinna,
królchwały,oblicznośćBoża,serceczyste,SynCzłowieczy;błogosławićimię,
chwalićPana,chodzićpodrogach,daćchwałę,miećnadzieję,nakłonićucho,
podnieśćduszę,zgrzytaćzębamiitd.Wieleznichznajdujesięwmiejscach
tekstowonieparalelnychwzględemstaropolskichprzekładówPsałterza,
acozatymidzie—takżełacińskiegowzorca.Niektóretegotypupo-
łączeniaspotkaćmożnawefragmentachbędącychamplifikacjami,co
świadczyćmożeoświadomymnawiązywaniuprzezpisarzadocharakte-
rystycznejpsałterzowejwarstwyfrazeologicznej74.Chęciąnaśladowania
charakterystycznegostyluWulgatytrzebatakżetłumaczyćwysokąfre-
kwencjędwuwyrazowychpołączeńanalitycznychtypumiećnadzieję,za-
stępującychzwiązkiwyrazoweocharakterzesyntetycznym.Rejnietylko
wykorzystujezwrotyusankcjonowanetradycjąprzekładową,aletakże
konstruujeanalogicznepołączeniawyrazowe,nierzadkoometaforycz-
nymcharakterze,jakchoćby:chodzićwbojaźni(Ps.25),znadziejąchodzić
(Ps.119),chodzićwżałobliwemodzieniu(Ps.35),chodzićzzasmęconąpo-
stawą(Ps.35),rozkochaćsiewnadziei(Ps.40)75.Strukturnawiązujących
dotradycjiprzekładowejiimitującychspecyficznąstylistykęłacińskiego
źródłajestwPsałterzuwięcej.Należądonichchoćbykonstrukcjenomi-
nalnezużyciemrzeczownikówabstrakcyjnegoikonkretnego(concretum
proabstracto)typu:drogażywotaorazkonstrukcjezudziałemdwóch
rzeczownikówabstrakcyjnychtypu:chwaławielmożności.Rejumiejęt-
nieposługujesięrównieżwłaściwościamiłacińskiejskładni,pośrednio
takżegreckiejihebrajskiej,odwzorowującwtekścieswojejparafrazy
przedewszystkimte,którezwyczajowoutożsamianoztradycyjnymsty-
lempsałterzowo-biblijnym,byływięcstylowonacechowane,jakchoćby:
postpozycyjnyszykprzydawkiwzględemrzeczownika,dwuskładnikowe
grupynominalnezprzydawkąprzymiotnąumieszczanątakżewszyku
postpozycyjnym,finalnapozycjaorzeczeniawzdaniu,wysokafrekwen-
cjakonstrukcjiimiesłowowych,obecnośćbiernychkonstrukcjiczasowni-
kowych76.Ichudziałwbadanymtekściejeststosunkowodużyitopomimo
przyjęciaprzezpisarzatechnikitłumaczeniapolegającejnaparafra-
zowaniuźródłowegotekstu.NaśladowanieprzezRejastylułacińskiego
74
Taż,Sztukasłowa…,s.170-175.
75
Taż,OdPsałterzafloriańskiegodoPsałterzaWujka,czyliotrwałościpolszczyznybiblij-
nej,„WrocławskiPrzeglądTeologiczny”2018,t.26,nr2,s.158.
76
Taż,MikołajRej—kontynuatorpolskiegostylupsałterzowego?,w:Naszjęzykwprze-
szłości—naszaprzeszłośćwjęzyku,t.1,red.I.Kępka,L.Wardy-Radys,Wydawnictwo
„Bernardinum”Sp.zo.o.,Pelplin2012,s.369-379.
