Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Psychiatria
Chodziokierunekspołeczny,oczywiściewskrajnejpostaci.Redukcjonizm
wformułowaniupodstawnaukowychtegokierunkupoleganatym,żeodrzucaon
wzasadziebio-ipsychogenezęzaburzeńpsychicznych,preferującwichmiejsce
socjogenezę.Polebadańtegopodejściawpsychiatriijestwięcwspólnezsocjolo-
gią.Wyznawcyspołecznegokierunkuwpsychiatriistojąnastanowisku,żeprzy-
czynzaburzeńpsychicznych(zarównopsychotycznych,jakinerwicowych)nale-
żyszukaćwnieprawidłowychrelacjachczłowiekazjegośrodowiskiem-rodzin-
nym,szkolnym,zawodowymitd.
Wpsychiatriispołecznej,októrejobszerniebędziejeszczemowawdalszych
rozdziałach,niechodzioczywiściewyłącznieookreśleniespołecznychdetermi-
nantówzaburzeńpsychicznych,alewrównymstopniuoszukanienowych,opty-
malnychrozwiązańorganizacyjnychlecznictwapsychiatrycznego,wypracowy-
waniemetododdziaływanialeczniczego(socjoterapia)icharakteryzowanie,
zwykorzystaniemmetodsocjologicznych,stosunkuspołeczeństwadoproble-
mówpsychiatrii.Stosunekten,jakwykazałylicznebadania,równieżwPolsce
jestmałoprzychylny.Konstatacjata,składającasięnatreśćporuszanegoprzeze
mnieparadoksu,polegającegonarozbieżnościmiędzyobiektywnympostępem
wwieludziedzinachpsychiatriiajejwidzeniemprzezszerokiekręgispołeczne,
możewsamychpsychiatrachwzbudzaćnegatywneuczuciairodzićkompleks
winy.Nieoni,możelepiej-nietylkoonisątemuwinni,żepsychiatrianiezawsze
madobrąopinię.Szczególniezłąsławąnciesząsię»niektóreinstytucjepsychia-
tryczne,zwłaszczaduże,archaiczneszpitalepsychiatryczne,będąceorganizacyj-
nymireliktamiXIXstulecia.
Podejmowanewramachpsychiatriispołecznejbadanianadwpływemwarun-
kówpanującychwniektórychszpitalachpsychiatrycznychnastanpsychicznyle-
czonychtampacjentówdoprowadziłydosmutnychwniosków,niekiedywprostra-
dykalnych,zktórychnarodziłsięantynozologicznyruchspołeczny,zwanyanty-
psychiatrią.Dzisiajnależyonraczejdoprzeszłościichoćmamydoniegostosunek
krytyczny,odegrałwjakimśsensiepożyteczną-wręcznwstrząsowąrolę»,uświa-
damiającspołeczeństwomdramatycznepołożeniechorychpsychicznie.Warto
zresztąnadmienić,iżzwolennicytegoruchuatakowalinietylkooficjalnąpsychia-
trię,zarównobiologiczną,jakihumanistyczną,leczpozostawaliwopozycjido
istniejącychsystemówspołeczno-politycznych,włączającsięwnurtróżnychdzia-
łańkontestacyjnych,jakichwidowniąstałosięwielekrajówrozwiniętych.
Natymprzykładziewidać,żepsychiatriawychodziczęstozeswoichram
specjalnościmedycznejiznajdujemiejscewśródróżnorodnychzjawiskitenden-
cjispołeczno-politycznych.Wsposóbszczególniejaskrawyuwidoczniłysię
związkipolitykizpsychiatriąwokresiepanowaniasystemówtotalitarnych,tj.
faszyzmuikomunizmu.WNiemczechhitlerowskichdoszłodobezprzykładnych
aktóweksterminacjipsychiczniechorych,którepóźniejrozszerzyłysięnakraje
podbiteprzezHitlera.Podstawąpseudonaukowątychdziałańbyłoprzekonanie
onieuchronnymdziedziczeniuchoróbpsychicznych.Dbałośćoczystośćrasy
germańskiejkazałazabijaćbezbronnychchorychtylkodlatego,żeichzaburzenia
znalazłysięnaliściendziedzicznychchorób».
ZupełnieinnywymiarmiałonadużywaniepsychiatriiwZwiązkuRadziec-
kim.Osobypolitycznieniewygodne,tzw.dysydentów,umieszczanowszpitalach
