Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
H.Sęk(red.),Psychologiakliniczna.T.1,Warszawa2005
ISBN83-01-14423-8,©byWNPWN2005
1.2.Psychologiakliniczna–obszar,przedmiotizadania
27
podobniejakpsychologiarehabilitacji(Kowalik,2000b).Koniecznośćradzenia
sobieztrudnymiwyzwaniamiprzyczyniłasiębyćmożedotego,żepsycho-
logowiekliniczni–nauczycieleakademiccy–szczególniedobrzepoznaliosiąg-
nięciaibadanianadwyższymiczynnościaminerwowymiiprawdopodobnie
intensywniejdyskutowalinadteoretycznymipodstawamitejdziedziny.Dzięki
temujużnapoczątkulat60.psychologięklinicznąokreślonojakodziedzinę
badańipraktykizajmującąsięzaburzeniamiprzystosowania(Lewicki,1963).
Teoriaprzystosowaniairegulacjistałasięwówczasobowiązującąpodstawą
dlabadańipraktykipsychologaklinicznego;obecniekontynuowanajestwkie-
runkubehawioralno-poznawczym.Tymustaleniomteoretycznymtowarzyszyły
wymaganiaodnośniedometodbadaniaidiagnozy,cozwróciłouwagęna
problemyświadomościmetodologicznejpsychologówklinicznych.
Lata60.tookresodrodzeniasiępsychologiiklinicznejiintensywnego
rozwojujakościkształceniapsychologówklinicznychwwynikupowstania
silnychośrodkówakademickichpsychologiiklinicznej.Następnedziesięciolecie
charakteryzowałosięznacznymoddziaływaniempsychologiihumanistycznej
3
.
Zaowocowałotoprzedewszystkimnowymiformamipracypsychologakli-
nicznegoijegousamodzielnieniemsięwzakresiepsychologicznychformpo-
mocy.Wtymteżczasierozszerzyłysięramyteoriiiumocniłosiępodejście
wielokierunkowe.Cechącharakterystycznąostatniegodziesięcioleciajest
poszerzaniesięzakresuzainteresowaniapsychologaklinicznego,powstawanie
subdyscyplinipodejmowanieproblemówzdrowia.Intensywnierozwijasię
działalnośćprofilaktycznaipromocjazdrowia,którajestanalizowanaipodda-
wanabadaniomewaluacyjnym.
Narozwiązywanieproblemówpraktykiistatusuzawodowegopsychologa
klinicznegocieńrzucametafora„asystenta”innegozawoduitrudnościzuchwa-
leniemustawyozawodziepsychologa.Możnamiećnadzieję,żeintensywne
działaniaskupionezwłaszczawPolskimTowarzystwiePsychologicznymzostaną
uwieńczonesukcesem,apsychologowiekliniczni,podobniejakicheuropejscy
koledzy,uzyskająprawnepostawyochronyswojegozawodu.Wiedzaodrogach
rozwojupsychologiiklinicznejmożeprzyczyniaćsiędoumacnianiapoczucia
tożsamościzawodowejiwzrostuświadomościuprawianiadanejdziedzinybadań
ipraktykiorazwpływaćnaaktywnyudziałwprojektowaniuprzyszłości.
1.2.Psychologiakliniczna–obszar,przedmiotizadania
Wyodrębnianiepewnejdziedzinyzwyklezaczynasięodokreśleniaobszaru
zainteresowań.Jakoobszarzainteresowańpsychologaklinicznegonajczęściej
wskazujesiędziedzinyrzeczywistościzwiązanezezdrowiemichorobą:zza-
3
Wlatach80.,gdyumocniłasięwPolscepsychologiahumanistyczna,zaczętocorazczęściej
używać–zamiastokreśleniapacjent–terminupochodzącegozpracRogersa:klient.Miałotonacelu
główniezapobieganieetykietowaniuinaznaczaniuchorobą.Tymczasemokreśleniewynikającez
tradycjieuropejskiej–pacjent–pochodziodsłowapatience,czylicierpiećijestpojęciem
zorientowanymnapodmiotoweodczuwanie.SamRogersuznałwpóźniejszymokresie,żetermin
klientpowodujeuprzedmiotowienieizastąpiłgookreśleniemosoba.Wpodręcznikubędziemy
stosowaćokreśleniepacjent,dodającteż–wnawiasie–klient.