Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Zainteresowanienaukowepracąnauczycielamabardzodługątradycję,jednak
zarównowrozważaniachteoretycznych,jakteżwbadaniachempirycznych
najczęściejkoncentrowanosięnatychaspektachzawodunauczyciela,które
określająjegoosobowość,zadaniaipowinnościorazpożądanekompetencje
ikwalifikacje.Zdecydowanierzadziejnatomiastprzedmiotemzainteresowań
badaczybyłyzagrożeniazwiązanezfunkcjonowaniemnauczycieliwzawo-
dzieorazkosztyosobisteispołeczneponoszoneprzeznichwzwiązkuzpeł-
nieniemrolizawodowej.
Tymczasemprofesjanauczycielskacharakteryzujesięszczególnymiwyma-
ganiamiiobciążeniami.Wjejspecyfikęwpisanychjestbowiemwieletrudności,
oporówisprzeczności.
PrzedwprowadzeniemreformyszkolnictwaBogusławŚliwerski(1999,s.15),
odnoszącsiędopsychofizycznychwarunkówpracypolskichnauczycielipisał,
iż„możnamiećjedynienadzieję,żenadchodzącareformaszkolnawyeliminu-
jenajbardziejdotkliwedlanauczycieliczynnikispołeczneiinstytucjonalne,
którewypalająstanichosobistegozaangażowaniasięwswojąrolęzawodową,
niszcząnietylkopoczuciemisji,aleiodbierająimchęćdoobdarzaniauczniów
swoimiwartościami”
.Tymczasemwprowadzeniew1999rokureformyjeszcze
pogorszyłoitaktrudnąsytuacjęnauczycieli.Dostarczyłoimbowiemnowych
obciążeńdodatkowospotęgowanychnierealnymioczekiwaniamiwzględem
pełnionejprzeznichroliwspołeczeństwie.
Wodniesieniudowspółczesnychpolskichnauczycielisątooczekiwania
zgodnezmodelemliterackiejSiłaczki(zob.Z.Kawka1990).Społeczeństwo
oczekujebowiemodnauczycielipoświęcenia,heroizmuofiaryirezygnacjize
szczęściaosobistegonarzeczcałkowitegooddaniasiępracy,którątraktować
należyjakomisjęlubpowołanie(S.Bortnowski,za:M.Dudzikowa2001).Na-
uczycielwPolscema„pracowaćzpoświęceniem–dokształcaćsięidoskonalić
zawodowo,troszczyćsięoszkolneipozaszkolnelosykażdegoucznia,działać
