Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
*1.5.Sposobyprzedstawianiastałejrównowagi
19
Właściwościkwasówizasadczęstookreślasięzapomocąwartościstałychrównowa-
ginastępującychreakcji:
dlakwasów
HAHO
+
2
i
HO
3
+
+
A
-
dlazasad
BHO
+
2
i
BH
+
+
O
H
−
(1.61)
(1.62)
Takiestałerównowaginosząnazwęstałychdysocjacji(p.2.6)kwasowejizasadowej.
Testałecorazczęściejobecniezastępujesięstałymiprotonowania,któresąstałymi
równowagireakcjiprzyłączeniaprotonu,awięc
A
-
+
HO
3
+
i
HAHO
+
2
BHO
+
3
+
i
BH
+
+
HO
2
Jestoczywiste,żewprzypadkuHAstałaprotonowaniajestprostąodwrotnościąstałej
dysocjacjikwasowej.WprzypadkuprzyłączaniaprotonudoBstałaprotonowaniajestrówna
stałejdysocjacjizasadowejpodzielonejprzeziloczynjonowywody,równy10-14.Rozważania
tesąpodstawądobardziejkonsekwentnegoznakowaniareakcjiprzebiegającychwukładach
kwas-zasada,azwłaszczawukładachkompleksujących.Będąonebardziejoczywistepo
zapoznaniusięzpodstawowymizagadnieniamiomówionymiwnastępnychrozdziałach.
Ponieważznajomośćstałychrównowagireakcjikwas-zasada,atakżereakcjikom-
pleksowania,jestbardzoważnadlaanalityka,istniejewielezbiorczychzestawieństałych
równowagi,dotyczącychprzedewszystkimroztworówwodnych.Naszczególnąuwagę
zasługująopracowaniawykonanezgodniezwytycznymiMiędzynarodowejUniiChemii
CzystejiStosowanej(IUPAC),wktórychautorzyposługująsięujednoliconąterminolo-
giąisymboliką.Ponieważzagadnieniamitymizajmujesięwieleośrodkównaukowych,
zasóbinformacjibardzoszybkowzrastaizbiorystałychwciążwymagająuzupełniania
iuaktualniania.Obszernymzbioremdanychsątablicestałychtrwałości:L.G.Sillen,
A.E.Martell,StabilityConstantsofMetal-IonComplexes(TheChemicalSociety,Lon-
don1964,SupplementNr1-1971),którezawierająrównieżwieleinformacjioreakcjach
protolitycznych.Drugimważnymzbioremdanychsątablicestałychdysocjacjikwasów
izasadnieorganicznych:DissociationConstantsofInorganicAcidsandBasesinAqueous
Solutions,D.D.Perrin(Butterworths,London1969),kwasóworganicznychDissociation
ConstantsofOrganicAcidsinAqueousSolutions,G.Kortüm,W.Vogel,K.Andrussow
(Butterworths,London1965,SupplementNr1-1972).Zbioremdanych,krytycznieoce-
nionychpodwzględemwiarygodności,sąCriticalStabilityConstants–tomIAminoacids
–A.E.Martell,R.M.Smith,1974;tomIIAmines–R.M.Smith,A.E.Martell,1975;tom
IIIOtherOrganicLigands–A.E.Martell,R.M.Smith;tomIVInorganicComplexes–
R.M.Smith,A.E.Martell,1976(PlenumPress,NewYork);tomVFirstSupplement,
1982.Tablicetezawierająponadtoliczneinnedanetermodynamiczne.Wieledanychdo-
tyczącychreakcjiprotonowaniawroztworachwodnych,organicznychimieszanychza-
wieramonografiaS.Kortly,L.SuchaHandbookofChemicalEąuilibriainAnalytical
Chemistry(E.Horwood,Chichester1985).
