Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Współmyślenie.Klasycznafilozofianiemieckadzisiaj
DedukcjaTeoriiWiedzy
40
WtrzechostatnichwykładachTeoriiWiedzyz1804roku1Fichtepodejmuje
dwanastępujące,ściślezesobąpowiązanezagadnienia:1)dedukcjęogól-
niepojętejTWjakoostatecznejpodstawywiedzyi2)prezentacjępięciu
poglądównaświat,któreodzwierciedlająTWiwtymsensiemogęposłużyć
zajejdodatkoweumocowanie.Oilewramach„Teoriiprzejawów”(Erschei-
nungslehre)TW1804poświadczaniejakosamazasiebieinspecie,otyle
wwykładach26–27,atakżewpierwszychpartiachwykładu28podejmuje
Fichtecałościowądedukcję,mającąukazaćTeorięWiedzyjakosystem.Na
początkuwykładu26stwierdza,żeobiektywna,wyczerpującapodwzglę-
demtreściprezentacjawiedzyabsolutnejdobiegłakońca2.Prezentacjitej
poświęconabyładrugaczęśćTWz„Teoriąprzejawów”włącznie,której
ściśleidealistycznycharakterprzeczy„naszejwcześniejszejskłonnoścido
realizmuijegomaksymy,wedlektórejnigdynienależytracićgozoczu”3.
„Teoriaprzejawów”niepytajednakoTWjakotaką–tojestoto,
„jaktosięstało,żeosiągnęliśmywiedzę,staliśmysięniąsami.Aprzecież
jeślijesttojakośuwarunkowane,tonależyzapytać,jak[welchesistdiese
Bedingung]”4.Wwykładzie26Fichterozważasubiektywnyaspekttegopyta-
nia(„wjakisposóbdotarliśmydowiedzy?”),wwykładzie27natomiast–
jegoaspektyobiektywne,wtymquaestiojurisTW.Wtymsamymwykładzie
podejmujepróbęobronyprawdziwościowychroszczeńfilozofii.Jeślisystem
mabyćfilozoficznycodoswejistoty,musisięwnimdokonaćsamore-
fleksjastawiającawszelkądowolnośćpozajegonawiasem.Ztegorodzaju
refleksjąmamydoczynieniawsystemieHegla,któryzapewniafilozofii
umocowaniewramachskończonejtotalności,traktującjąjakosystemowy
elementduchaabsolutnego.Ostateczniesystemzataczakoło:ukresudrogi
1J.G.Fichte,VorlesunginWissenschaftslehreimWinter1804(GA),Gesamtausgabeder
BayerischenAkademiederWissenschaften,ReiheNachgelasseneSchriften,Bd.II,8,Nach-
gelasseneSchriften1804–1805,hrsg.vonR.Lauth,H.Gliwitzkyu.a.FriedrichFrommann–
GüntherHolzboogVerlag,Stuttgart–BadCannstatt1985(dalejjakoTW1804).
2„Wiedzaabsolutnajestobiektywnaiwswejtreściwyczerpująca,igdybynatympoprzestać,
tonaszapracamogłabysięwzasadziezakończyć“,tamże,s.383,2–3.
3Tamże,s.264,21–22.
4Tamże,s.383,4–5.
