Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Drogitransferu
27
zawszebyłaostra
20
.TakżewPolscewpierwszychlatachreformacjikato-
liccypolemiściskłonnibyliprzypisywaćLutrowiwszystkieimportowane
dziełauznawanezaheretyckie,alelistaautorówzpewnościąbyładłuż-
sza.Dowodzitegojednozwczesnychpismantyprotestanckich,wydane
w1531r.wKrakowie,woficynieMaciejaScharfenbergaprzezkano-
nikaprzemyskiegoStanisławaBylińskiego(†1534)
21
.Publikacjazawierała
wymianękorespondencjimiędzyBylińskimaluteraninemzWrocławia,
Laurentiusem(Wawrzyńcem)Corvinusem,prowadzonąwlatach1525-1527.
Możnazakładać,żewymianalistówniebyławymysłemBylińskiego,który
jednakzapewneniecorozbudowałswojeriposty
22
.Punktemwyjściapole-
mikibyłodziełoUlrichaZwingliego,któreCorvinusprzesłałBylińskiemu
wrazzpierwszymlistem
23
.PonadtoCorvinuszaznaczył,żeargumenty
czerpałrównieżzLocicommunesFilipaMelanchtonaorazdziełaJana
Bugenhagena
24
.Oilemateriałstanowiącyprzedmiotdyskusjipotwierdza
ścisłezwiązkidwóchświatów:rękopisówidruku,otylejejtreśćdajewgląd
wzasięgspołecznejrecepcjiideiprotestanckich.Jużnapoczątkupolemiki
zdziełemZwingliegoBylińskizauważył,żeutwóruczonegoheretykanegu-
jącegoznaczeniemszyiczyśćcamożetrafićdotrzechgrupspołecznych:
prostegoludu,antyklerykałówiniedouczonychpoetów,którymtaktrudno
byłoznieśćwładzępapieża,żeuważalijązacięższąodniewolibabilońskiej
czyegipskiej
25
.Zestawiającplebsilliteratazesciolipoetae,którychzapewne
utożsamiałzhumanistami,studentamiiwykładowcaminawydzialesztuk,
Bylińskiprzedstawiałsiebiejakoobrońcętradycjiiistniejącegoporządku,
zagrożonegoprzezosobyniewykształconeorazpozbawionestabilnejpozy-
cjispołecznej.Cociekawejednak,samprzyznawałw1525r.,żezanauką
Lutrapodążająnietylkoprzedstawicielennędznegomotłochu”,lecztakże
20
Zob.przeglądbadańnadznaczeniemdrukudlareformacji:M.Ptaszyński,Protestancka
parafajakomiejscepisma.RzeszaiRzeczpospolitanaprzełomieXVIiXVIIw.,w:Loca
scribendi.MiejscaiśrodowiskatworzącekulturępismawdawnejRzeczypospolitejXV-XVIII
stulecia,red.A.Adamska,A.Bartoszewicz,M.Ptaszyński,Warszawa2017,s.183-201.
21S.Byliński,DefensoriumecclesieadversusLaurentiumCoruinumLutheranehereseos
sectatoremeditum,Cracouie1531.
22J.Kwolek,BylińskiStanisław,w:PSB,t.3,s.170-171;D.Rott,WawrzyniecKorwin:
wczesnorenesansowyhumanistaśląski,Katowice1997;G.McDonald,LaurentiusCorvinusand
theFloweringofCentralEuropeanHumanism,nTerminus”9,2007,s.47-71;R.K.Zawadzki,
WawrzyniecKorwin-życieitwórczośćrenesansowegohumanisty(studium,tekstłaciński,
komentarziprzekład),Częstochowa2013,s.89,95.
23S.Byliński,Defensoriumecclesie,k.b3r.
24Ibidem,k.56v.
25
Ibidem,k.3v(nProbatHuldrichusadplebemilliteratam;adinimicoscleri;adsciolos
poetas,quibusitavideturgraveiugumChristisubRomanopontifice,utferreafornaceEgipti
acBabilonicacaptivitatedurioremreputentreligionemChristianam”).
