Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
LeszekŚwiątek
ekosystemami.Strategiaefektywnościekologicznejnaśladujepozytywnąwspółza-
leżnośćiregeneratywnąproduktywnośćzłożonychsystemównaturalnych[3].
Posiłkującsięterminologiąklasycznejekonomii,Pszczołowski[14,s.60]definiuje
efektywnośćjakondodatniącechędziałańdającychjakiśocenianypozytywniewy-
nik”,awedługSkrzypek[17,s.190]efektywnośćtozdolnośćdorealizacjistrategii
firmyiosiąganiaokreślonychcelów.Efektywnośćbywaokreślanam.in.poprzez:
pozytywnewyniki,skuteczność,sprawnośćczyumiejętność.Dlategostrategicz-
nymcelemefektywnościekologicznejjestuzyskaniepozytywnegooddziaływania
naśrodowisko,wpisującsięwformułędługoterminowego,pozytywnegorozwoju
wodróżnieniuodekologicznejwydajności,któraskupiauwagęnaminimalizacji
oddziaływania,zmniejszaniapoziomudestrukcjiśrodowiska,opóźniającjedynie
efektdegradacjiśrodowiskacynicznieosłanianyformułązrównoważonegorozwo-
ju.
2.4.Koncepcjasalutogenezywprojektowaniu
Kształtowanieioddziaływanieprzestrzenijestdyktowaneróżnorodnymimo-
tywacjamiprojektowymiorazumiejętnościąadaptacjidozastanegootoczenia.
Projektowaniejestpierwsząintencją,odczytywanąwprocesiepercepcjisygnałów
iinterakcjizachodzącychwprzestrzeni.Możewywoływaćbrutalną,patogeniczną
ingerencjęwzastaneśrodowisko,jakrównieżprzyczyniaćsiędobudowaniaipod-
trzymywaniasystemówżyciawwitalnychekosystemach,kreującuzdrawiającą
przestrzeń.Lorenzakcentujemoralno-etyczneaspektykwestiiekologicznejwpro-
jektowaniu.Doopisukryzysowejsytuacjistosujenomenklaturęwziętązjęzyka
medycynyiteologii.Mówibowiemonepidemicznejchorobieludzkiegoducha”,
nneurotycznychschorzeniachludzkiejkultury”czyngrzechachśmiertelnychcywi-
lizowanejludzkości”.DlaLorenzaiinnychetologówujęciekryzysuekologicznego
jestujęciemspełniającymwymaganiastereotypuHipokratesa.Stereotyptenzostał
wprawdziewypracowanywodniesieniudochoroby,alejegowymaganiasąsta-
wianewszystkimteoretycznymujęciomzjawiskkryzysowych.Zgodnieznim
wstaniekryzysowymlubwstadiumrozwojuchorobyrozstrzygasięprzyszłość
choregosystemu.Odtądzmierzaonbądźkuśmierci,bądźkuwyzdrowieniu[1].
Dlategowformulepozytywnegorozwojupojawiasiękoncepcjasalutogenezy,
przestrzeniuzdrawiającejlubpodtrzymującejsystemyżycia,skoncentrowanejna
czynnikachwspierającychdobrystanzdrowia
11.Takoncepcjajestprzeciwień-
stwempodejściaopartegonamodelupatogenezy,wktórymstanzdrowiajest
zrównanyzbrakiemchoróbidolegliwości[10].Wewspółczesnymprojektowaniu
zrównoważonymskupionosięnaminimalizacjidolegliwościwynikającychzza-
nieczyszczeń,szkodliwychemisjiczynadkonsumpcji,poszukiwaniuodpowiedzi
11Koncepcjęsalutogenezy,którastałasiępodstawąbudowyprogramówpoprawy
zdrowiaobywateliwwielukrajach,upowszechniłwlatach70.XXw.A.Antonovsky.
Terminpochodziodsłówsalus-szczęście,zdrowieorazgeneza-powstanie[10].
