Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PRZECIWKATEGORIIΠPOGRANICZA”
ny-wróżnychinkantacjach:geostrategii,geopolityki,geopoetyki.
Słowem:oilekiedyś,ajeszczebyłotoniedawno,zastanawialiśmysię
nadwyobraźniąpolitycznąelitpaństwowychikulturalnychwtym,
anieinnympaństwie(Rosji,Polsce,Ameryce)iczyniliśmytowuję-
ciuprzestrzennym,todziśkażdarefleksjastałasięrefleksjąapriori
globalną.Lokalneokazałosięwpełniglobalne.Wtymsensie,że
każdarefleksjalokalna-amerykańska,europejska,polska,śląska
czymałopolska-uwzględniaćmusito,codziejesięnietylkowokół
nas,alewłaściwiewcałymświecie.BliskiWschódiAfrykaniesą
dziśdalekoodEuropy,aChinyiIndiezdalaodAmeryki.(Dotyczyto
takżeliteratury).LokalnośćjestwXXIwiekuzawszeglobalnością.
Nieznaczyto,żeniemawniejniczegotakiego,cobezglobalnościnie
masamoistnejwartości.Przeciwnie-jestwlokalnościtawartość.
Leczjejocalenie,wydobycieiinterpretacjamogąsiędokonaćtylko
zpełnoświadomymuwzględnieniemprocesówglobalnych.
Możnadziśobserwowaćtworzeniesięnowychliniinapięć,które
definiowanesąwrelacjiΠcentrum”-Πperyferie”
,Πrdzeń”-Πobrzeża”
,
rdzennyświatΠZachodu”-pełniącyrolębuforuΠWschód”
.Natejsiatce
napięćznaczniezyskująstare-nowekategorie,takiejakΠWschód”
.
WodniesieniudoPolskiiEuropyŚrodkowo-Wschodniejopisująone
wszystko,coleżynawschódodWisły
39
.Nawetsamimieszkańcy
Πwschodniej”Europycorazczęściejzdająsięprzekonani,żenależą
doΠinnej”Europy,innegoświata,gdzieniebędąnigdydziałaćreguły
demokracji,wolnościsłowa,wolnejgospodarkiipraworządności,
asłowaniebędziedławićcenzura.Ajeszczeniedawnowszyscyoni
byli-jakUkraińcy-Πeuroentuzjastami”
,okcydentalistami…Toznak,
żewszystkosięzmieniło.Stajemysię-jakoŚrodkowo-iWschodnio-
europejczycy-nieprzewidywalnymΠWschodem”
,wielkimpogranicz-
nymbuforemodgradzającymΠrdzeń”KontynentuodAzji.Buforem
znajdującymsięwpolugeopolitycznegonaprężenia,którejużdopro-
wadziłodowojnylokalnej,amożedoprowadzićdowojnyglobalnej.
Niebrzmitopocieszająco.
Odfantazjiiutopiiwielokulturowegopograniczaprzeszliśmy
dopolitycznejideipogranicznegoWschodu,któryodgradzaMatkę
EuropęodbarbariiniedemokracjirodemzAzji.Utraciliśmybezpow-
rotnienawetmarzeniaoepopeicznejjedności-wielkościświata.
39Por.wtymkontekścieiA.Kola,KategoriaflEuropy”wtwórczościAndrzejaStasiuka(zprzechadz-
kąpoflEuropieŚrodkowej”MilanaKundery),[wi]Ogranicachiichprzekraczaniu,red.P
.Kowalski,
M.Sztandara,Opole2004;A.Bracki,flRewolucjagodności”asytuacjajęzykowanaUkrainie-kra-
jobrazpobitwie,HBibliotekarzPodlaski”2015,nr1(30);J.Poliszczuk,Reorientacjawukraińskiej
humanistyce,HBibliotekarzPodlaski”2015,nr1(30).
69
