Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.5.PodstawyprawneakcjirewindykacyjnejwstosunkudonieruchomościKościoła...
pierwszegozwyżejwymienionychpostępowańniebudziżadnychwąt-
pliwościzarównozpunktuwidzeniaprawapaństwowego,jakikano-
nicznegoKościołakatolickiego,przyczymprzyznaje,kwestiazwrotu
byłychcerkwiiklasztorówunickichniejestjużtakoczywista52.Kościół
prawosławnywcałościpodważałargumentyprzytaczaneprzezkatoli-
ków.Stronapozwana,ustosunkowującsiędoracjipowodapodnosiła,
zwyjątkiembyćmożekilkubudynków,wszystkiepozostałenieruchomo-
ści,któremiałybyćrewindykowane,nigdynienależałydoKościołakato-
lickiego.Częśćznichzostałabowiemwybudowanajeszczeprzedustano-
wieniemnaspornymterenieUniiBrzeskiejw1596r.,natomiastpozostałe
zostaływybudowanepowydaniuaktudyzuniiw1839r.53Pojawiałysię
takżeprzewrotneopinie,żejeślinawetistniejąpewneróżnicezdańcodo
kwestiilegalnościprzejęciamajątkuKościołaunickiegoprzezprawosław-
nychpo1839r.,todlaczegomaonzostaćoddanykatolikom,zamiastist-
niejącemunaterenieIIRPKościołowigreckokatolickiemu,którynotabene
niezgłaszałdotychnieruchomościżadnychroszczeń54.
Losyakcjirewindykacyjnejostatecznieprzesądziłoorzecznictwo
SąduNajwyższego.Wteziedowyrokuzdnia20listopada1933r.55Sąd
stwierdziłjednoznacznie,UArt.3rozporządzeniaKomisarzaGeneral-
negoZiemWschodnichz22października1919r.Dz.Urz.ZCZWNr25,
poz.256,stanowiąc,żeprzejęciewymienionychwart.1tegorozporządze-
niaświątyńodduchowieństwagrecko-rosyjskiegoioddaniaichducho-
wieństwurzymskokatolickiemumożemiećmiejscewkażdymposzcze-
gólnymwypadkujedynienamocyzarządzenianaczelnikaokręgu,które
wyłączaprawoKościołarzymskokatolickiegododochodzeniawdrodze
sądowejwłasnościpomienionychświątyń”.Wuzasadnieniutegowyro-
uznaniaprzezsądywcałejrozciągłościżądańKościołakatolickiego,towówczasnp.prawosławna
cerkiewznajdującasięwewsiSubotystałabysięjedynąnajbliższąparafiądla67005prawosław-
nychzcałegopowiatudrohiczyńskiego.JednocześniezarazemUdoniezbędnychdlakilkudziesię-
ciuwsikościołów,trzebabędziesprowadzićkościelnegostróża,bowprzeciwnymrazieniebędzie
nawetkomuwdzwonyzadzwonić”,zob.W
.Kosonoćkyj,Proceszaprawosławnicerkwy,Ukr.Parl.
Rep.,Warszawa1930,s.49.
52
M.Niwiński,Wsprawierewindykacjikościołów,Czas1929,nr291,s.1–2.
53
W
.Kosonoćkyj,Proces…,s.45–46.
54
WypowiedziałsięnatentematzwierzchnikKościołagreckokatolickiego,metropolitaAn-
drzejSzeptycki,którynałamachgazetywarszawskiejstwierdził,USferyduchownegrecko-kato-
lickieżadnegoudziałuniemająwtejrewindykacji.Radjestem,żemogętopowiedzieć(…)”,Dzień
Polski1930,nr32,r.VII,s.3.
55
WyrokSNzdnia20listopada1933r.,IC1688/32,OSPt.XIII,z.147.
33