Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
AndrzejP
.Stefańczyk
2.2.Językteologii–grammaticatheologica
Podobniejakokreślonedziedzinywiedzyinaukisąskore-
lowanezdanąwładząduszy,takrównieżistniejezróżnicowanie
napoziomiejęzykapomiędzynaukamiświeckimiajęzykiem
teologii,coodpowiadatejzgodnościpoznawczejwładzduszy.
Głównymzałożeniemwyrażanymexplicitealbomilczącoprzyj-
mowanymjestprzekonanie,żenaturajestupadłaiskażona,
więcjęzyknaturalnyjakopochodnyodtejnaturyjestrównież
naznaczonydeficytami,aprzeztonieadekwatnydowyrażania
rzeczywistościnieskażonej,oryginalnejiboskiej.Stądprymat
PismaŚwiętegoiteologiiwobecinnychsztukinaukorazich
służebnarolawobecSacraPagina,arteswszakniemająpełnej
wiedzy,jakąmaBógosobiesamym.Stądjęzykteologiczny
możełamaćiłamiezasadyprzezichtranscendowanie,przez
ustanowieniewyższegostandardunpoprawności”iwtensposób
dokonujeprzeniesieniaich(translatio)wnowewyższezasady
39
.
Przyjmująctakiezałożenia,acowięcej,realizującje,Alanszedł
wbrewsilnemunurtowiwspółczesnejopinii,któryprzywiązywał
wagędotechniczniepoprawnegoużywaniajęzyka,cowidaćjuż
podkoniecXIwiekuwpracachAnzelma.AnzelmzCanterbury
(1033–1109)wFragmentachfilozoficznych,którestanowiąrodzaj
słownikamającegowyjaśnićznaczeniapewnychterminów,jak
facere,velle,posse,necesse,debere,podjąłpróbęskodyfikowania
zasadinterpretacjiieksplikacjiznaczeńwyżejwymienionych
terminównapodstawiezasadlogiki,comiałowrzeczywistości
stanowićrodzajaparaturypojęciowejdlaracjonalnegodo-
wodzeniadogmatówdoktrynychrześcijańskiej,wtymtakże
miałobyćużytecznymnarzędziemdoegzegezyPismaŚwiętego.
D.Henrymówi,żedyskusjaAnzelmaofacerenmasłużyćjako
środekdoanalizowaniasensówczyznaczeńczasownikówtak
jakonewystępująwmowiecodziennej(ususloquendi)bezko-
niecznościścisłegostosowaniajakomiaryczynormyprzeciw
standardomichprecyzyjnegoalbościsłego,tj.dokładnego
(o)znaczenia,którejestpokazanenaprzykładachnajprostszego
39Tamże,s.34.
