Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1
Wprowadzeniedozagadnień
niepełnosprawności
AnnaKotlarska-Michalska
Trudnościterminologiczneiproblemydefnicyjne
związanezniepełnosprawnością
Niepełnosprawność,wzależnościoddyscyplinynaukowejzajmującejsiętym
problemem,jestdefiniowanajakobrakczegoś,coumożliwiapełne,bezograni-
czeńfunkcjonowaniewewszystkichwymiarachludzkiejaktywności.Naniepeł-
nosprawnośćjakorodzajbrakupełnejdyspozycjiwzakresiedziałaniapsycho-
fizycznegoinaczejpatrzypsycholog,ainaczejsocjologczypedagog.Ogromna
liczbaopracowańnaukowychwtychtrzechperspektywach,awszczególności
będącaefektembogatychbadańprowadzonychwpedagogicespecjalnej,pozwa-
lastwierdzić,żekażdawymienionadyscyplinaodkrywa,badaiopisujeinny
aspektniepełnosprawności.Większośćbadaczykonstatuje,żeniemożnazbudo-
waćjednej,pojemnejiwyczerpującejjejdefinicji,albowiemzkoniecznościak-
centbędziepadałnapunktwidzeniapreferowanywdanejdziedzinienauki.
Wsocjologiimedycynypróbyokreśleniaistotyniepełnosprawnościpodjętosto-
sunkowopóźno,dopierowlatachsześćdziesiątychubiegłegowieku,kiedyto
AmerykańskieTowarzystwoSocjologicznezorganizowałowKaliforniipierwszą
konferencjępoświęconąsocjologicznymaspektomniepełnosprawności,zwraca-
jącuwagęnakoniecznośćpodjęciaanalizywybranychzagadnień,mającychna
celurozwiązanieproblemuuczestnictwaosóbniepełnosprawnychwżyciuspo-
łecznym(Ostrowska,Sikorska1996,s.10–11).
Większośćbadaczystwierdza,żeistniejekoniecznośćsformułowaniapre-
cyzyjnejdefinicjiorazobiektywnychmierzalnychwskaźnikówpozwalają-
cychnaidentyfikacjęniepełnosprawności,czylitakiejdefinicji,któramogłaby
funkcjonowaćwpowszechnymużyciu,niezależnieodkryteriówprzydatnych
wopisieczłowiekaniepełnosprawnego.Podstawowątrudnościąwprecyzyj-
nymujęciuniepełnosprawnościjestto,żebywaonanaogółłączonazsubiek-
tywnymodczuciemosobyuznającejsięzaniedostateczniesprawną,gdyżnie
potrafionaspełnićoczekiwańotoczeniaspołecznegozpowodutrwałejdys-
funkcji;stądwpsychologicznympodejściudotegoproblemuproponujesię
stosowaniedwóchkryteriów:subiektywnegoiobiektywnego.Wujęciupsy-
13