Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2
Metodyocenypotrzeb,stanu
funkcjonalnegoijakościżycia
osóbniepełnosprawnych
DorotaTalarska
Osobyniepełnosprawnestanowiąbardzozróżnicowanągrupępodwzględem
sprawnościfizycznejipsychicznej.Dlategoindywidualniepowinnybyćdobiera-
nedlanichzarównometodyaktywizacji,jakteżzakresudzielanejpomocy.Ro-
dzajwsparciawynikawdużejmierzezesposobupostrzeganiaosóbniepełno-
sprawnych,zprzyjętegopodejściadoichusprawnianiaorazzzaangażowania
osobyniepełnosprawnejijejotoczeniawprocesleczniczo-pielęgnacyjny.
Brzezińskaiwsp.(2010)wymieniajątrzymodelepostrzeganiaosóbnie-
pełnosprawnychiopiekinadnimi:medyczny,funkcjonalnyispołeczny.Model
medycznykojarzyniesprawnośćzpatologią,jakapowstaławorganizmie(np.
mózgoweporażeniedziecięce,udarmózgu,zaćma).Usuwanieproblemów
związanychzniepełnosprawnościąpolegawtympodejściunaleczeniuprocesu
chorobowego,będącegopowodemograniczonegofunkcjonowaniaoraznadąże-
niudouzyskaniasamodzielnościwzakresiepowszechnieprzyjętychnorm.
Osobąodpowiedzialnązaefektterapiijestprzedewszystkimspecjalista,np.le-
karz,rehabilitant,logopedaitd.Modelfunkcjonalnyskupiasięnazaburzeniach
funkcji,aktywnościżyciowych(np.niedosłuch,ograniczonesamodzielneporu-
szanie–chodzeniezpomocąbalkonika).Konsekwencjąichwystępowaniasą
trudnościwodgrywaniurólspołecznych,apowstająwwynikuzmianchorobo-
wychczyurazu.Osobąodpowiedzialnąjestsamniepełnosprawny,aletakżenaj-
bliższeotoczenie.Natomiastmodelspołecznykoncentrujesięnaograniczeniach
znajdującychsięwotoczeniuosobyniesprawnejiichnegatywnymwpływiena
zdolnośćdosamodzielnegofunkcjonowania.Odpowiedzialnejesttuprzede
wszystkimspołeczeństwo,wktórymniesprawnyfunkcjonuje.Wtymmodelu
ograniczeniawfunkcjonowaniuczłowiekapowodująnietylezmianypatologicz-
ne,np.amputacjakończyny,ilebrakprzystosowaniaśrodowiskatakiejosoby,np.
brakpodjazdów,wind,schodołazów,lubzbytdużewymogibądźoczekiwania
zestronyotoczenia.
Wzależnościodprzyjętegomodeluopiekiróżniespostrzeganajestpozy-
cjaipotrzebyniepełnosprawnych,aletakżeczynnikiograniczająceichsamo-
dzielność.
31
