Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
I.RELACJEPAŃSTWO-WSPÓLNOTYRELIGIJNE:ZAGADNIENIAOGÓLNE.
Namarginesierozważańwartozauważyć,żewdyskursieorelacjachpań-
stwo–KościółpojęcieHpaństwawyznaniowego”używanejestwznaczeniach
niekoniecznietożsamychzwyżejwspomnianym.ZaHwyznaniowe”uznawane
sąprzezniektórychpaństwaformalnieniezwiązanezżadnymKościołem,wktó-
rymzwiązkiwyznaniowemająsilnąpozycjęzewzględunaswojąliczebność
iwpływnakształtowaniepostawobywateli.Ztegowzględuposługującsiępoję-
ciemHpaństwowyznaniowe”należymiećświadomość,żemożebyćonoróżnie
rozumiane.
MODELERELACJIPAŃSTWO–KOŚCIÓŁ
WEUROPEJSKIEJNAUCEPRAWAWYZNANIOWEGO
Weuropejskiejnauceprawawyznaniowegowyróżniasięobecnietrzy
głównetypysystemówrelacjipaństwaizwiązkówwyznaniowych,które
możnazaobserwowaćwpaństwachczłonkowskichUniiEuropejskiej–system
zKościołempaństwowym,systemcałkowitegorozdziałuorazsystemrozdziału
zewspółpracą12.PierwszyznichcharakteryzujesięustanowieniemKościoła
państwowegolubdominującego(np.WielkaBrytania,Grecja,Malta).Drugi
poleganacałkowitym,wręczwrogimrozdzieleniupaństwaiKościoła(np.Fran-
cja,Holandia),trzecizaśwprowadzawprawdzierozdziałpaństwaiKościoła,
alejednocześnieuznajeistnienielicznychzadań,którewiążąpaństwoiKościół
(np.Polska,Hiszpania,Włochy).Pozawskazanąklasyfikacjąistniejątakże
innepropozycjeopisuróżnorodnościmodelirelacjipaństwaizwiązkówwyzna-
niowych.
Własnąkoncepcjemodelirelacjipaństwo–KościółprzedstawiłW
.Brugger13.
Jakokryteriumswojejklasyfikacjiprzyjąłonzasady,któredominująwrelacji
międzypaństwemareligiamiwdanympaństwie.Natejpodstawiewyróżniłtrzy
modele:separacji((separation’),równości((equality’)izbliżenia((nearness’).
Bruggerniewskazujewprostkonkretnychrozwiązańprawnych,dotyczących
chociażbyustanowieniaKościołapaństwowego,alekoncentrujesięnaogólnych
zasadach,którepaństwoprzedkładawtychrelacjachnapierwszyplan.
Modelseparacji–znacznegodystansu((theseparationofstateandchurchat
agreatdistance’)zakłada,żeimwiększydystanswytworzysięmiędzypaństwem
areligiami,tymlepszagwarancjaochronywolnościsumieniaiwyznania.Pań-
stwoniewspierażadnegoKościołaiwszystkiereligietraktujejakoHpodmioty
konkurującenaogromnym,nieograniczonymrynkutranscendencji”14.Dzięki
temuwspólnotyreligijnemająwolnośćwokreślaniuswojejdoktryny,apaństwo
12G.Robbers,StateandChurch…,s.679.
13W
.Brugger,Separation,Equality,Nearness:ThreeChurch-StateModels,HInternationalJour-
nalfortheSemioticsofLaw”2012,vol.25,nr2,s.263–281.
14Ibidem,s.267.
