Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
I.RELACJEPAŃSTWO-WSPÓLNOTYRELIGIJNE:ZAGADNIENIAOGÓLNE.
WzakresietrzeciejpłaszczyznybędącejwspólnąprzestrzeniąKościoła
ipaństwaNieuwenhuiskoncentrujeswojerozważaniam.in.nakwestiachkształ-
towaniaświatopogląduobywateliifinansowaniadziałalnościspołecznejoraz
charytatywnejorganizacjireligijnych.Autordopuszczaposługiwaniesięargu-
mentamimotywowanymireligijniewdebaciepolitycznej.Uzasadniatopra-
wemwolnościwypowiedziizrzeszaniasię,któreuprawniająkażdegodobrania
udziałuwdyskursiepublicznym.Inspirowanereligijniepartiepolitycznemają
takąsamąpozycję,jakinnepartie,oileniewystępująprzeciwkozałożeniom
demokratycznegopaństwaprawa.AutoruznajejednakpotrzebęHtłumaczenia”
argumentówreligijnychnajęzykdostępnydlawszystkichobywatelizewzględu
nakoniecznośćosiąganiapolitycznychkompromisów24.Jeślichodzizaśodzia-
łalnośćspołecznąicharytatywnąprowadzonąprzezorganizacjereligijne,może
byćonawspieranafinansowoprzezpaństwo,oilespełniaokreślonestandardy
ijestrealizowanawinteresiepublicznym25.
Nieuwenhuiswymieniawłaściwerozwiązaniawobrębieposzczególnych
płaszczyzn,któreuznajezazgodnezzałożeniamidemokratycznegopaństwa
prawnego.Odniesieniesiędopojęciademokratycznegopaństwaprawnego
wydajesiętodobrymkierunkiemprzyanalizierelacjipaństwaizwiązkówwyzna-
niowych,jeślicelemjestcałościowaocenasłusznościregulacjiprawnowyzna-
niowych,aniejedynieichskategoryzowanienapodstawiejednegolubdwóch
kryteriów.Wielopłaszczyznowepodeściedotematumożeokazaćsięprzydatne,
ponieważdajewiarygodnenarzędziedoocenianiaposzczególnychrozwiązań
prawnowyznaniowychwpaństwach.Umożliwiadokonaniebardziejwnikliwej
analizyrelacjimiędzypaństwemazwiązkamiwyznaniowymiiniepoprzestaje
jedynienajednymkryterium–jakimjestnajczęściejistnienieKościołapań-
stwowego.NapoziomierozwiązańwwyróżnionychprzezNieuwenhuisapłasz-
czyznachmożeokazaćsię,żetzw.państwowyznaniowe–mająceustanowiony
Kościółoficjalny–dajeobywatelomdużowięcejswobodyreligijnej,niżpaństwo
zoficjalnymrozdziałempaństwaiKościoła.
PODSUMOWANIE
Relacjepaństwaizwiązkówwyznaniowychsąprzedmiotemklasyfikacji
tworzonychzarównonagrunciepolskiejjakizagranicznejnaukiprawa
wyznaniowego.Autorzytworząwłasneklasyfikacjewedługokreślonychkryte-
riówizwracająuwagęnaróżneaspektytychrelacji.Silniezakorzenionyjest
podstawowypodziałnapaństwaświeckieiwyznaniowe,któryleżyupodstaw
większościtworzonychklasyfikacji.Podziałnapaństwazreligiąoficjalną,
24Ibidem,s.166.
25Ibidem,s.168.
