Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
eucharystia(rozumianajakopowtórzenieofiaryChrystusa)jestbluźnier-
stwem,kapłanuzurpujesobiewszakprawodotego,żewystępujenietyl-
kowimieniuChrystusa,lecztakżewJegoOsobie(inpersonaChristi)12.
RzymscykatolicyzabluźnierstwouważajątakżeniszczenieobrazówBoga,
konsekrowanychhostiiczyrelikwiizmarłych,mającemiejscewczasach
Reformacji.Przykładytesugerują,żeznieważenieświętościniejestdzie-
łemwyznawcówokreślonejreligii,którzywtensposóbchcąbluźnićswoim
bogom,leczjejwrogów,którzyuważająjązafałszywą;trudnozresztąpojąć,
jakczłowiekwierzącywBogamógłbyświadomieicelowoGoznieważać13.
Wprawdziejestmożliwe,żezbuntujesięprzeciwBoguwchwilinieszczę-
ścia(jakżydowscyprorocykwestionującysprawiedliwośćJahwe14czyHiob
12
JedenzdominikanówgenewskichwczasieReformacjidowodził,żekapłanjestważniejszy
odMaryi;jegowyższośćnadmatkąChrystusapoleganatym,żeonajedynieurodziłaJezusa,
kapłanzaśsprowadzaGonaołtarzwkażdejmszy.Znaczyto,żeJezusjestpełniejobecny
wkonsekrowanychpostaciacheucharystycznychniżwswoimciele.Eucharystiaokazujesię
wtensposóbprzykłademfizycznejidotykalnejobecnościBogawświecie;bliższezjednocze-
nieBogairzeczymaterialnejniejestjużmożliwe[Eire,s.17].
13
OdmiennypoglądgłosiindyjskipisarzSalmanRushdie,naktóregoajatollahChomeinirzucił
w1989rokufatwę,oskarżającgooznieważenieAllahaiJegoProroka.nNieprzyjmujędowia-
domościoskarżeniaobluźnierstwo,gdyżjakktośzauważyłwSzatańskichwersetach,«gdzie
niemawiary,tamniemabluźnierstwa».Nieprzyjmujęoskarżeniaoapostazję,ponieważni-
gdywswoimdorosłymżyciunieuznałemżadnejwiary,aniemożnaodstąpićodczegoś,czego
sięnieuznawało”[Rushdie,s.417].PodobnestanowiskozajmujeDraguła,zdaniemktórego
bluźnierstwo(jakoświadomeiceloweznieważenieBoga)zakładawiaręwJegoistnieniejako
swójwarunek;bezniejniemasensu.JeślibowiemktośniewierzywistnienieBoga,toraczej
niebędziepodejmowaćpróbJegoznieważenia[Draguła,s.9-11].Dragułanieomawiahisto-
riiRushdiego,ograniczającsiędobluźnierstwawchrześcijaństwie.Stanowiskoprzywołanych
autorówjestjednakkłopotliwe;świadomymicelowymbluźnierstwembyłbywszakaktosoby
wierzącej,którawtenwłaśniesposóbchceokazaćpogardęlubwrogośćBogu.Wprawdzie
możliwościtakichdziałańniemożnawykluczyć,tojednaknależąoneraczejdorzadkości.
Równietrudnowyobrazićsobieaktbluźnierstwapopełnionyprzezkonsekwentnegoateistę,
któryniewierzywistnienieżadnegoobiektu,mogącegoulecznieważeniu;czyntakibyłby
bezprzedmiotowy.Zamiaremateistymogłobybyćjedynieznieważeniewyznawcówokreślo-
nejreligiiprzezsponiewieranieobiektuichczci,wówczasjednaktrudnomówićoautentycz-
nymbluźnierstwie.Możnasobietakżewyobrazićbluźnierstwopozorne,będąceprowokacją:
celemtakiegoaktumogłobybyćzwrócenieuwaginarzeczywistycharakterniektórychgestów
czyrytuałówreligijnych.DobrymprzykłademjestparodiaeucharystiiopisanaprzezJamesa
Joyce)awpowieściUlisses.BuckMulliganunosidogórymiseczkęzpiankądogoleniaiinto-
nujeformułymszalne[Joyce,s.5].Podobnychscenjestwutworzewięcej;ichcelemniejest
jednakprofanacjaświętości,leczzwrócenieuwaginabluźnierczycharakterniektórychrytu-
ałów,celebrowanychprzezKościółrzymski.
14
Jesttoczęstytematwpismachprorockich[Frank,Leaman,s.35].
16
