Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
podobnedotych,którecelebrowanowchrześcijaństwie,jakchociażbypu-
blicznaspowiedźodprawianawpaństwieinkaskim18:
Misjonarzeinterpretowaliowepodobieństwaróżnorodnie.Uważano,żeto
staretradycje,które-wprawdziemocnozniekształcone-sięgająbyćmoże
czasów,gdydoAmerykiŁacińskiejzawitałktóryśzApostołówiewangelizo-
wałludyandyjskie.Jednakżeowielebardziejrozpowszechnionąinterpretacją
owychpodobieństwbyłoprzypisanieichautorstwaszatanowi,którymiałwten
sposóbdrwićzsakramentówkościelnychifałszowaćpraktykichrześcijańskie,
przedrzeźniającprawdziwąwiarękatolicką[Szyszka,s.244].
Teuprzedzenianiezanikłyrównieżdzisiaj;wczasiebowiemnasilonego
odradzaniasiędawnychkultówandyjskichteologowieimisjonarzekato-
liccywidząwnichnietyleautentycznyrytuałreligijny,ileczarnąmagię
[Szyszka,s.233]19.Niezależniejednakodtakichróżnickonfesyjnych,na
grunciekażdejreligiibluźnierstwemjestposłużeniesiębóstwemdocelów
niereligijnych20,atymbardziej-zastąpieniegoprzezjednostkę,grupęwy-
znawcówlubinstytucjęreligijną21.Bluźnierstwojestzatemnajbardziejra-
dykalnąformąidolatriijakofałszywegokultu,oznaczającnietylkooddanie
czciidolom,lecztakżeubóstwieniesiebielubswojejwspólnoty(aprzezto
znieważenieprawdziwegosacrum).
Upodstawtropieniaidolatriiwreligiileżyzałożenie,żeniezawsze
najważniejszeprzekonaniareligijnewyrażonewoficjalnejdoktrynie
18
WpaństwieInkówoczyszczeniezgrzechówdokonywałosięwpobliżuwodnychźródeł,przy
obecnościkapłana[Miśkowiec,s.225].Inkowiewierzyli,żegrzechygniewająbogówiwyłą-
czajączłowiekazewspólnoty,apośmierciskazująnaprzebywaniewświeciepodziemnym.
Złemyśliniebyłyjeszczegrzechemibogówniegniewały;grzechembyłdopierozłyuczynek,
powodującywielkiestratywewspólnocie(np.chorobęwładcy)[Miśkowiec,s.225,p.44].
19
Współczesnypowrótdodawnychrytuałówmabardziejcharakterpolitycznyispołecznyniż
religijnyczymagiczny;wiążesięzpróbąwyzwoleniaspoddominacjiKościołakatolickiego,
któryjestsynonimemkolonizacjiistłamszeniadawnychkulturprekolumbijskich[Szyszka,
s.235].
20
Potakieargumentysięgająrównieżfilozofowie.PrzykłademjestPascaluznającyfilozofięKar-
tezjuszazabezbożną,Bógzostałwniejbowiemsprowadzonyjedyniedostworzeniamaterii
inadaniajejstałejilościruchu.nNiemogęprzebaczyćKartezjuszowi;radbychętniewcałej
swejfilozofiiobejśćsiębezBoga,aleniemógłsiępowstrzymaćodtego,kazałMudaćszczut-
ka,abywprawićświatwruch;poczymjużmuBógdoniczegoniepotrzebny”[Pascal,nr194].
21
Dotakichnadużyćdochodziteżwświeckichsystemachpolitycznych,kiedytowładcazostaje
otoczonyczciąreligijną.Przykłademmożebyćstarożytnecesarstworzymskie.
18