Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Słowoodtłumaczy
11
nnajwyżejcenionychipowszechniesławionychdlaichdowci-
pu”1.Budziłazdumienieipolemikinietylkozpowodówreligij-
nych.Jedenznajwcześniejszychkomentatorów,wspomnianyjuż
sirKenelmDigby,zarzucałBrowne)owibłędnesądynatematnie-
śmiertelnościduszy,naturywieczności,atakżeniewielkie,gubią-
cesięwpowierzchownejerudycjirozumieniefilozofii,doceniał
jednakwewnętrznążarliwośćautoraiszczerośćintencji.nMuszę
muotooddać-pisał-żejegopobożnarozprawajestwspaniała
ipełnapatosu;zawartewniejmotywypotrafiąprzywołaćczło-
wiekadocnotyipowstrzymaćprzedpopełnieniemwystępków,
adziękitemunakłonićdoosiągnięcianiebaiuniknięciapiekła”2.
ZapewneDigbywolałbymiećwrękuprecyzyjniesformułowa-
nytraktatfilozoficznyniżdziełomelancholijnego,zatopionego
wświeciewłasnychwyobrażeńumysłu;trudnomuuwierzyć,że
jegoautornwięcejwyglądakuMorfeuszowiwposzukiwaniuza-
równotego,couczoneiracjonalne,jakiprzyjemnychsnów,niż
kuMerkuremuwposzukiwaniusprytnychizabawnychpomy-
słów”
,choćzadobrąmonetębierzejegowyznanie,nżejużpod-
czasnarodzinzukosaprzyglądałmusięSaturn”3.
Chociażsprzeciwbudziłynieortodoksyjneprzemyślenia
Browne)a,niekiedyuważanezabliskieherezji,innymrazemza
dyletanckie,toodsamegopoczątkupodziwianojegoerudycję
iwyobraźnię,zczasemzaśzwracanocorazwiększąuwagęna
polotcechującyjegopisarstwo.Jegoleksykalneinnowacjeszyb-
kozdobyłyuznanieautoraTheNewWorldofEnglishWords,or,
AGeneralDictionary(1658),EdwardaPhillipsa,atrzebadodać,
1SamuelPepys,Dzienniki,przeł.MariaDąbrowska,Warszawa:PIW
,1978,
t.1,s.424.
2KenelmDigby,ObservationsuponReligioMedici(https://penelope.uchi-
cago.edu/relmed/observations.html;dostęp:10.03.2022).
3Tamże.
