Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
9
Przystępujączaśdouzasadnieniakompozycjininiejszejpracy,
należyprzedewszystkimobjaśnić,dlaczegowjejpunkciewyjścia
znalazłosiędziełoHegla.Napytanietodostarczonojużczęściowej
odpowiedzi,przypominającudziałHeglawrestauracjipewnych
motywówmyśliantycznej,które–paradoksalnie–przyczyniłysiędo
inauguracjicałkiemnowegookresuwdziejachfilozofii.Hegelokazuje
sięzatempostaciąniezwykleważną,gdyżusytuowanąnagranicy
dwóchróżnychepok:metafizycznejnowożytnościorazpostmetafi-
zycznejwspółczesności.Tymsamymdziełojegomówinamcoś
istotnegonietylkookażdejznich,alerównieżodzielącejjeróżnicy.
Potwierdzenietegoosąduznaleźćmożnabeztruduwtekstachwielu
współczesnychznawcówikomentatorówjegodzieła,takichjak
Kojève,Foucault,DerridaczyteżwreszcieNancy,którymówiwprost:
„toHegelzainaugurowałwspółczesność”1.PonadtowdzieleHegla
pojęcierzeczyzyskujerangękluczowegomomentu,wokółktórego
ogniskujesię„logiczny”aspektnamysłufilozofa.Pojęcierzeczy
umiejscowionejestbowiem–cozostanieomówionedalejwsposób
bardziejszczegółowy–wsamymcentrumrozważańautoraNauki
logikiorazściślepowiązanezproblematykąróżnicy.Otodlaczego
badanianadzagadnieniemrzeczyzawartewtejrozprawiezapocząt-
kowałyanalizynajbardziejznanychHeglowskichtekstówspekula-
tywnych.Przebiegorazwynikitychanalizzostanąprzedstawione
wpierwszymrozdzialeIczęścininiejszejpracy.
Najciekawsząkontynuacjąnowożytnegopodejściadoproblematy-
kirzeczy–omawianąwdrugimrozdzialeIczęścipracy–jest,
wocenieautorki,twórczośćMarksa.Jegodziełonietylkorozważa
zcałąpowagąsprzecznościdającesięzaobserwowaćwrzeczywistym
świecie,leczponadtosamojestnaznaczonenieusuwalnąsprzeczno-
ścią.Itakdochodziwnimdogłosuzarównokontynuacjafilozofii
Heglawrazzcałymwachlarzemspekulatywnychpojęćorazprzeko-
naniemomożliwościosiągnięciaprawdyabsolutnej,jakielementy
postheglowskiegoosądumetafizykijakoobumierającejdziedzinymyś-
lenia,którąmłodohegliścipragnęlizastąpićmyśląbardziej„konkret-
ną”(zmieniająctymsamymutrwalonewfilozofiiznaczeniepojęcia
„konkret”),toznaczyogniskującąsięwokółaktualnychproblemów
społecznych:religijnych,obyczajowych,ekonomicznychitp.UMarksa
obietetendencjesąmocnowyczuwalne:wybierającbardziejnowocze-
snąjegozdaniemopcjęuprawianiafilozofii–jakobliskiejnauce
refleksjiocharakterzesocjologizujaco-ekonomicznym–nierezygnuje
onbynajmniejzespekulatywnegopodejściadoproblematykirzeczy.
1J.L.Nancy,Nieoczekiwanośćzdarzenia,tłum.M.Kwietniewska,Pryncipia,
t.XXX–XXXI,Kraków2001,s.18.