Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
CZĘŚĆPIERWSZA.RzeczwujęciuHeglaiMarksa
Czasnasumarycznezestawieniedotychczasowychustaleń.Któż
zrobitolepiejodsamegoHegla?Oto,comówinatentematwEncy-
klopedii:
To,conieskończone,afirmacjajakonegacjanegacji,zamiastbardziej
abstrakcyjnychstron,takichjakbytiNic,CośicośInnegoitd.,miało
terazzaswestronyjakośćiilość.StronamitymisąΑ)najpierwjakość,
któraprzeszławilość[...],iilość,któraprzeszławjakość[...],atymsa-
mymobieoneukazanejakonegacje.Β)Alewswojejjedności(wmierze)
sąonewpierwszymrzędzieodróżnioneijednawystępujetylkozapo-
średnictwemdrugiej.Γ)Askorobezpośredniośćtejjednościokazałasię
czymśznoszącymsię,tojednośćtajestodtądzałożonajakoto,czymjest
onasamawsobie,jakoprosteodnoszeniesiędosiebie,którezawiera
wsobiebytwogóleorazjegoformyjakocośzniesionego.–Bytalbobez-
pośredniość,którapoprzeznegacjęsamejsiebiejestzapośredniczeniem
zesobąiodnoszeniemsiędosiebiesamej,awrezultacierównieżzapo-
średniczeniem,któreznosisięprzechodzącwodnoszeniesiędosiebie,
wbezpośredniość,jestistotą[EN,163].
Dosłówtychnależałobydorzucićjeszczejednąuwagęobardzo
ogólnejnaturze,którarównieżnieczęstopojawiasięwopracowaniach
myśliHeglowskiej.Każenamonazauważyćznamiennyfakt,że
wszystkiewęzłowepojęciawkonceptualnejsiatcefilozofiiHeglamają
granicznycharakter.
Sferaistoty–WchodzimyterazwdrugidziałLogikizatytułowany
Naukaoistocie.Togłównyetapnaszychlogicznychrozważań,gdyż
tutajwłaśnienapotkamyrzecz.Najpierwjednakbędziemymusieli
zmierzyćsięzniezmiernieważnądlaustaleniacharakterystyki
rzeczyproblematykąsprzecznościiróżnicy.Idźmyzatemcierpliwieza
tokiemrozumowaniaHegla.
Istotaipozór.Pojawieniesięistotyniepowodujezniknięciabytu.
Wyniesionynajejpoziombytjestwciążbytem,tyleżerozszczepionym
wsobienato,coistotneito,conieistotne(pozór).Jestonodnosze-
niemsiędosiebiepodpostaciąrefleksjiporuszającejsięnieustannie
pomiędzyskrajnościami,któreostateczniezbiegająsięwjedności
podstawy.Jesttozarazemnajważniejszeokreślenieistoty:refleksyj-
ne-kierowanie-się-ku.Natympoziomiebytwchodziwsiebie,istnieje
wsobie.Możnatowyrazićrównieżwnastępującysposób:bezpośred-
niośćbytuprzechodzipozytywniewtożsamośćistoty(bytpozbawiony
przeciwieństwa),negatywniezaśbyt(jakonic)zostajerozwiniętydo
różnicy.Analogiczniestawaniesięwystępujejakopodstawaistnienia,
