Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
CZĘŚĆPIERWSZA.RzeczwujęciuHeglaiMarksa
ZasprawąjakościistniejeCoś,zasprawąnegacjiistniejeCośinnego,
Inne.Stądwłaśniebierzesięrozpiętośćistnienia,awniejokreśloność
pozytywnajakoodróżnionaodnegacji(określonościnegatywnej)staje
sięrealnością.Bytstałsięjakiśrealnie.Określonośćnegatywnajest
zatemgranicąjegorealności(byciaczymś)ijakotakastanowidrugi
momentrozpiętościistnienia,który,zdaniemHegla,należypotrakto-
waćjakonależącydotegoistnienia(to,cograniczneistnieniawchodzi
wjegoskład).TendrugimomentwyznaczaograniczenieCzegoś,czyni
toCośskończonym.Takadwubiegunowośćistnieniapowoduje,żeCoś
jestzmienne.
Wszystkocoistniejącejestskończoneizmienne.KiedyCośzmie-
niasięwInne,zmianietejniemożnawyznaczyćkońca.Takie
wychodzeniepozagranicęsiebiejestjednak,dlaHegla,złąnieskoń-
czonością.Dochodzeniedowłasnejgranicyizawracaniezpowrotem
kusobie,choćjużwzmodyfikowanejpostaci,jestprawdziwym
rozwojemiprawdziwąnieskończonością.NieskończonośćCzegoś
polegabowiemnatym,żegdyCośkierujesiękuInnemu,jest
wstosunkudotegoInnegoinne,askoroCośjestjużinne,czylitakie,
wjakiemaprzejść,towrezultacieCośschodzisiętylkozsobą
samym.InaczejmówiącInnewkontakciezdosięgającymjeCzymś
przechodziwInne(odsiebie),czylistajesięInneodInnego.InneInne
wyrażapodwójnąnegację,któraprzechodziwokreślonośćpozytywną,
afirmację.LogikaHeglajestlogikągranicy,którazewnętrzezawraca
dowewnątrz.Granicaprzebiegazawszewewnątrz.Niewieluwspół-
czesnychHeglowikomentatorówjegodziełazwracałouwagęnaten
charakterystycznydlajegofilozofiibrakzewnętrza.Fakt,żeKarol
Markswydobyłgonaświatłodzienneizmocąpodkreślił,świadczy
otym,żebyłonniezwykleuważnymirozumiejącymczytelnikiem
pismHegla.Sprawątąjednakzajmiemysiędokładniejwnastępnym
rozdzialetejpracy.
JednotoCoś,cowyłączaInne.Jakwidzieliśmy,InneInnego
wswejnegacjinegacjistajesiębytem-dla-siebie.Bytniezlikwido-
wałswoichdwóchmomentów:jest/jest.Jedenznichpotraktujmyjako
pozytywnywtedybytzawrócidosiebiejakobytbezpośredni.Drugi
momentpotraktowanyjakonegatywnytojest,którezawracado
jestistajesięJednym.JednoCośwyłączaInne(coś).Mówiącinaczej:
pozytywneodnoszeniesiędosiebieustanawiaJedno,natomiast
negatywneodnoszeniesiędosiebieodpychaJednoodsiebieiustana-
wiawielośćJednych.Jednoistnieje,toznaczyjestskończone
izmienne.AlekażdeJednojesttakie,więcwszystkieonesąjednym
itymsamym:Jednym.Odpychaniejestzarazemprzyciąganiem.
WtensposóbwyłączająceJedno,czylibyt-dla-siebie,ulegazniesieniu