Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
Wstęp
użytecznedozorganizowaniaprojektowanychbadań.Popierwsze,
pojęcierzeczyjestjednymzklasycznychmotywówspekulatywnej
metafizyki,któregorangazostaławyraźniezaznaczonawsystemie
Heglowskim.Podrugiezaś(jakbędziesięotymmożnaprzekonać
wdalszychpartiachniniejszejpracy),stanowionoogniskozaintere-
sowaniaibodajnajważniejszymotywtematycznymyślicieliwspółcze-
snych,nawetjeśli–koncentrującswójnamysłnadrzeczą–woląoni
mówićjużnieopojęciu,aleopewnejarchetypicznejistnościźródłowej
(Heidegger)lubteżupostaciowaniachgranicyoddziałującejzarówno
wrzeczywistości,jakiwjejmyślowo-językowymodbiorze(Derrida,
Nancy).Takototematycznymotywrzeczyokazujesięintrygującym
zagadnieniem,któregorozświetleniedomagasięnietylkownikliwej
obserwacjiprzemiandokonującychsięwfilozofiiwokresieostatnich
dwustulat,alerównieżpoważnegozastanowieniasięnadprzyczyna-
miowychprzemianorazprawidłowościami,którenimirządzą.
Ktośmógłbyjednakwciążżywićwątpliwość,czywybórpojęcia
rzeczyjakowiodącegomotywutematycznegotejrozprawyjest
dostatecznieuzasadnionyfilozoficznieiczyniepowinnosięraczej
wyróżnićwplanowanychbadaniachjakiegośbardziej„szlachetnego”
pojęcia,jaknaprzykład:byt,substancjalubprzedmiot.Wychodząc
naprzeciwtegorodzajuwątpliwościom,należałobyprzedewszystkim
przypomniećfakt,żepojęcierzeczybyłorozważaneprzeznajwięk-
szychklasykówfilozofii,takżewdziełachantycznych–azatemjuż
uPlatonaczyArystotelesa.Rzeczzatemoddawnaintrygowała
filozofów,którzywypracowalinawetdwaróżnesposobyjejrozumie-
nia.Przedewszystkimpojęcierzeczytraktowanojakoludzki–albo
szerzejpodmiotowy–sposóbodnoszeniasiędoobiektywnegoświata:
bądźzapomocąjegokonceptualizacji,bądźpoprzez„oswojenie”go
wprocesiepracy.Cociekawe,takaantropologizująco-idealistyczna
perspektywaujmowaniarzeczydajesięzauważyćuMarksa,zdecy-
dowanegoprzeciwnikaidealizmuHegla.Równieinteresującoprzed-
stawiasięfakt,żeMarksowskakoncepcjarzeczyzostajezkolei
poddanaradykalnejkrytycezestronyHeideggera,uznawanego
niekiedyzarzecznikaodradzającejsięspekulacjiidealistycznej.
Poglądnakwestięujęciarzeczy,reprezentowanyprzeztegoostatnie-
go,wyrażasięwprzekonaniu,żerzeczjestpewnąistnością,anawet
samoistnościąniezależnąodpoznającegojączłowieka.Whistorii
filozofiistanowiskotołączysięzpostawąrealistyczną,toznaczy
przekonaniem,żerzeczysączłowiekowidanejakorealnościcałkowi-
ciezewnętrzne,obceinieprzeniknione.Takostresformułowanienie
występujecoprawdauHeideggera,alejużtychkilkapoczynionych
powyżejuwaguwypuklafakt,żegłębszynamysłnadproblematyką
