Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
1.Resocjalizacjajakoprzedmiotbadańinterdyscyplinarnych
iwAtlancie,jednakbezwiększegopowodzenia,ponieważniebyłonzbytatrakcyj-
ny.Systemregresywnybyłniejakoodwróceniemprogresji,gdyżwedługjegoza-
łożeńwięźniowiebezpośredniopoprzyjęciuznajdowalisięwnajwyższejklasie
zewszystkimimożliwymiulgami.Dopierowraziezłegosprawowaniabylidegrado-
wanidoklasniższychzmożliwościąawansudopoprzedniegopoziomu,jeślisiępo-
prawili.
Przyjmowanienowoprzybyłegowięźniadoklasynajwyższejmiałodobrąstro-
nę,żełagodziłogwałtownyprzeskokzlepszychwarunkówwolnościowychdogor-
szychwięziennych,dziękiczemuunikanonagłychwstrząsówireakcjinasytuacjęizo-
lacji.Ujemnąstronąbyłonatomiastograniczenieoddziaływaniawychowawczego,
gdyżwięźniowiebylipozbawienidostateczniesilnychbodźców,abymoglidążyćdo
poprawy.Wtejfazieodbywaniakaryniegroziłooczywiście,wtymstopniucoprzy
progresji,zmaterializowaniepobudekdobregopostępowania,gdyżmożnabyłoape-
lowaćdowyższychuczućwięźniów,doambicjiihonoru.Wfaziedrugiejpojawiały
sięznowuzwykłemotywydziałania,jakprzysystemieprogresywnym.
Systemregresywnyspotkałsięzkrytyką,którapiętnowałagojakozwyrodnienie
systemuprogresywnegoijegonielogicznąantytezę(Rabinowicz,1933,s.68).
Jakwspomniano,systemprogresywnystosowanodośćpowszechniewplaców-
kachdlanieletnichprzestępców.Przykłademmożebyćpowstałew1826r.amery-
kańskiereformatoriumwBostonie.Powstałoononaskutekprzywilejuuchwalone-
goprzezParlamentstanuMassachusettswUSAdlamiastaBoston,wktórym
stwierdzasię,żemłodzieżprzestępczązamiastskazywaćnawięzieniemożnaumiesz-
czaćwspecjalnymzakładzie.Przeznaczononatencelbudynekusytuowanypoza
miastemwrazz12do16haziemi.Zakładbyłutrzymywanyprzezmiasto.Około
1829r.liczbaprzebywającychwnimwychowankówwzrosłado100,wtym10%sta-
nowiłydziewczęta.Przeciętnywiekwychowankówwynosił11lati10miesięcy.
Kierownikiemzakładuwlatach1826–1832byłmłodyduchownyprotestancki
Wells.Wyznawałonpogląd,żechłopieczawszemożesiępoprawić,dopókinieprze-
kroczy15rokużycia.Wellstraktowałwychowankówjakoczłonkówwolnegospołe-
czeństwa.Wzakładziezastosowałsystemprogresywny,obejmującysześćstopni:trzy
złeitrzydobre.Dlakażdegoznichbyłyustaloneprzywilejeiograniczenia.Awans
znajniższychzłychstopnibyłłatwy,natomiaststawałsięcoraztrudniejszydowyż-
szychstopnidobrych.Przydziałudoposzczególnychstopnidokonywałamłodzież.
Każdywychowanekmiałwksiędzesprawowaniaswojekontodobrychizłychmarek.
Wieczoraminazebraniukażdyformułowałopinięnaswójtematiwydawałwyrok,
korygowanyniekiedyprzezzebranych.Wychowankomniewolnobyłodonosićnain-
nych,zwyjątkiemprzypadków,gdynależałouczynićto,conakazywałosumienie.Kto
szczerzeprzyznałsiędopopełnionegowykroczenia,niebyłkarany.Wellsszczegól-
wagęprzywiązywałdozabawibrałwnichudział.
Systemprogresywnywniecoinnymkształciebyłstosowanyrównieżwamerykań-
skimreformatoriumwEmirze.Twórcąipierwszymdyrektoremtejzałożonejwroku
1876placówkibyłBrockway(1827–1920).Wyznawałonpogląd,żewsposóbspecjal-