Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Rewitalizacjaijejwpływnagospodarkęmiasta-studiumprzypadków
związanezuprzemysłowieniemzmieniłydotychczasowepodziałymiędzyobsza-
ramimiejskimiawiejskimi9krajobrazytychobszarów9atakżewprowadziłyzmia-
nyorganizacyjnewzarządzaniuprzestrzeniąmiast.Przestrzeńprodukcjitworzona
byłazgodniezideąjejmaksymalizacji9przestrzeńkonsumpcjiwokresieuprze-
mysłowieniapodporządkowanabyłaminimalizacjikosztówreprodukcjisiłyrobo-
czej6.Przestrzeńwymiany9którawokresiepreindustrialnymdominowaławprze-
strzenimiast9straciłanaznaczeniuizostałazastąpionaprzestrzeniąprzemysłową.
Wartopodkreślić9żeczynnikamiisilnymideterminantamirozwojumiast
przemysłowychbyłykorzyściekonomiczne(główniewłaścicielikapitału)9uzy-
skiwanem.in.dziękikoncentracjizasobówkapitałowychiludzkich.Spowodo-
wałaonaszczególniewdziałalnościachprzemysłowychwzrostproduktywności
iwyższypoziomwytwarzania7.Bardzodużezapotrzebowanienasiłęroboczą9
atakżeusługipomocniczeorazrynkizbytudlawytwarzanychproduktówpowo-
dowały9żefabrykilokalizowanebyływmiastach.Ponadtopowszechnawokresie
rewolucjiprzemysłowejkoncepcjaleseferyzmuzakładałabrakpublicznejinter-
wencjiwprocesyurbanizacyjneirozwójmiast9cospowodowałonadmierneza-
nieczyszczenieśrodowiskaprzezfunkcjonującefabryki9budownictwomieszka-
niowecharakteryzującesięniskimstandardem9atakżesłabądostępnośćusług
edukacyjnychczyopiekizdrowotnej.
Zabudowamieszkaniowaskładałasięzarównozpałacówiwillibogatych
właścicielifabryk9jakikamienicczynszowychzmieszkaniamioróżnymstan-
dardzieorazubogichiprzeludnionychdomówzamieszkanychprzezrobotników.
Bardzodużakonkurencjaojaknajlepsząlokalizacjędlaprowadzonejdziałalności
radykalniezmieniłakwestieużytkowaniaziemi.Dążeniewłaścicielidziałekdo
uzyskaniamaksymalnychzyskówprowadziłodocorazintensywniejszegowyko-
rzystaniaposiadanychterenów.Corazbardziejzagęszczonazabudowapowodo-
wałacorazwiększąkoncentracjęludzi.Wynikiemtegobyłociągłedogęszczanie
zabudowąistniejącychobiektówurbanistycznych9cowkonsekwencjipowodo-
wało9żedomieszkańrobotniczychniedochodziławystarczającailośćświatła
ipowietrza.
Tezmianyspowodowały9żestrukturaprzestrzennamiaststałasiębardziej
zróżnicowana.Żywiołowyrozwójmiastidzielnicprzemysłowychpowodo-
wałlawinoichaotycznienarastającązabudowę9gdzieterenyzajętepierwotnie
przezfabrykiłączonebyłyzterenamiozabudowiemieszkaniowejorazpełnią-
cymiinnefunkcje.Statusspołecznyniemalutożsamianyzestatusemfinanso-
wymróżnicowałbudownictwomieszkaniowepodwzględemwielkości9jakości9
otaczającejzabudowyijejgęstości8.Inwestorzynastawieninamaksymalizację
rentygruntowejwpobliżuswoichfabrykbudowalinajtańszemieszkaniaoni-
6B.Jałowiecki9M.Szczepański9Miastoiprzestrzeńwperspektywiesocjologicznej9Wydaw-
nictwoNaukoweScholar9Warszawa20069s.97.
7A.Drobniak9op.cit.9s.17-18.
8G.Węcławowicz9op.cit.9s.49-52.
