Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
PrzedwstępemjWątpliwość:odkiedytworzymywplenerze?
zapewneNicolasPoussin,PeterPaulRubens,DiegoVelázquez,SalvatorRosa,
zpewnościązaśClaudeLorrainiGaspardDughet.NaznanymrysunkuJan
Asselijn(niedat.,Kupferstichkabinett,Berlin)przedstawiłcałągrupęswoich
kolegówzBentvueghelsnaplenerowejwyprawie-jedenznichsiedziprzy
dużejsztaludze,byćmożematamrozpiętyarkuszpapieru,niewykluczone
jednak,żemaluje.NaprzełomieXVIIiXVIIIw.wykonywanieolejnychstu-
diówwnaturzezalecałRogerdePiles,akceptowałtoinnywpływowyteoretyk,
GerarddeLairesse;malowalitakiestudiaFrançoisDesportes,AntoineWatteau
izajegoradąNicolasLancret,atakżezapomnianiwtakichrolachMichel-Ange
HouasseiEtienneJeaurat
2
.Niesąwięconewynalazkiemwiekuoświecenia,
chociażzpewnościąprzedtymokresemwedługnaszejdotychczasowejwie-
dzyniestanowiłyzauważalnegozjawiska-jakpisałPeterGalassi:niewytwo-
rzyłynciągłejhistorii,tradycjiażdokońcaXVIIIw.”
3
.Whistoriimalarstwa
byłydoniedawnawidziane-głównieprzezanglosaskichbadaczyzjawiska
(PhilipConisbee,LawrenceGowing,JohnGage,Galassi)omodernistycznym
nastawieniu,zatemposzukującychzapowiedzinowoczesności-jakoczynnik
rozsadzającyklasycznekonwencjepejzażuipodważającyjegomiejscewhie-
rarchiigatunków.Aprzecieżjużsamalistanazwiskwspomnianychmalarzy
XVIIw.,atakżewypowiedziichwspółczesnychbiografów(AndréFélibien,
FilippoBaldinucci,GiovanniBattistaPasseri,JoachimvonSandrart)każą
traktowaćtęinnowacjęraczejjakowłaściweuzupełnienieowejkonwencji,jej
wzbogacenie,wcalenietakniezwykłedlamalarzyXVIiXVIIw.
4
2ZaryspoczątkówtakichstudiówweFrancjiprzedstawiłnp.PhilipConisbee,TeEighteenth
Century.FromWatteautoValenciennes,[w:]ClaudetoCorot.TeDevelopmentofLandscape
PaintinginFrance,kat.wyst.wColnaghiGallerywNowymJorku,red.AlanWintermute,
NewYork1990,s.85-87.Zob.takżeMarianneRoland-Michel,Ledessinfrançaisau18esiècle,
Paris-Fribourg1987,s.233-235;ClaudeLorrain-TePainterasDrafsman.Drawingsfrom
theBritishMuseum,kat.wyst.wNationalGalleryofArtwWaszyngtonie,red.RichardRand,
London2006,zwłaszczas.32-38,47;CeciliaMazzettidiPietralata,Sandrartaconfronto
conLorraineSwanevelt.Disegniineditaerifessionisulpaesaggio,nStoriadell’arte”2005,
t.112.Najliczniejsze(zachowane)sąstudiamalowanewokolicachParyżaprzezFrançois
Desportes’a,zapewneprzed1700r.(główniewMuséeNationaldeCéramiquewSèvres).
3PeterGalassi,CorotinItaly.Open-AirPaintingandtheClassicalLandscapeTradition,New
Haven-London1991,s.12.
4JoachimvonSandrarttakwłaśnie,jakouzupełnieniejedynie,widziałswojestudiawplene-
rachokolicTivoli,comocnoakcentujewżywocieClaude’aLorraina.Niezależniewszakże
oddeklaracjiideowejniemieckiegomalarzaiżywotopisarzaopisspotkaniatychdwóch
artystównwśróddzikichskałprzysławnymwodospadzie”moglibyśmyuznaćzatekstzało-
życielskidlaeuropejskiegopleneryzmu.Zob.Teoretycy,historiografowieiartyściosztuce
1600-1700,red.JanBiałostocki,MariaPoprzęckaiAntoniZiemba,Warszawa1994,s.407.
ostudiachplenerowychLorrainawspominarównieżFilippoBaldinucci.Dzisiajznamynie
tylkostudia,aleipełnowymiarowyobraznapłótnieLorraina,Krajobrazzeszkicującym
