Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
50
1.Wielkośćistrukturazatrudnieniawprzemyślepolskim
(tab.11).WedługszacunkówCUPogólnawartośćstratwprzemyślewy-
nosiła6379mlnzłprzedwojennych,wtymzniszczeniaurządzeńtechnicz-
nychienergetycznych3905mlnzł,budynkifabryczne1564mlnzłistraty
wrzemiośle910mlnzł101.Wartorównieżprzytoczyćszacunkidotyczące
wartościistratmajątkuprzejętegownajbardziejuprzemysłowionymna
ziemiachpolskichwojewództwieśląskim.Wedługobliczeńgrupopera-
cyjnychMinisterstwaPrzemysłumajątek1559zakładów,zatrudniających
w1939r.182,8tys.pracowników,wartbył2,8mldzł(budynkifabryczne−
724,3mlnzł,urządzeniatechniczne−1636,5mlnzłiwyrobygotowe,półfa-
brykatyisurowce−444,1mlnzł).Stratywojenneoszacowanozaśzaledwie
na130,8mlnzł,tj.poniżej5%(ztegonajwiększąpozycjęstanowił:majątek
wywiezionydoNiemiec75,5mlnzł,zniszczeniawojenne26mlnisowieckie
demontaże22,9mlnzł)102.
Oskalipozytywnychzmian,jakiezaszłypowojnie,świadcząszacun-
kistrukturydochodunarodowegoCentralnegoUrzęduPlanowania(dalej:
CUP)dla1946roku.Przyogólnymspadku,zpowodustratbiologicznych
imaterialnych,wzrósłudziałprzemysłuiusługwporównaniuzrokiem
1938r.o9,4%(z61%do70,4%).Zmieniłysięrównieżrelacjeprodukcjidóbr
inwestycyjnychikonsumpcyjnych.Oilew1938r.stosunekgrupyflA”do
flB”wynosił47:53,topowojnie51:49103.Odzwierciedleniempozytywnych
tendencjisąrównieżzmianywstrukturzeludnościwedługźródełutrzyma-
nia.Oilew1938r.ponad20,5mln(59,1%)mieszkańcówPolskiutrzymy-
wałosięzrolnictwa,ogrodnictwaileśnictwa,tow1950r.jużtylko11,5mln
(47,1%).Odsetekmieszkańcówwsizmniejszyłsięnatomiastz70%w1938r.
do61%w1950r.(z24,3mlndo15mln)104.
Konsekwencjązmianygranicbyłozatemunowocześnieniestruktury
ekonomicznejispołecznejPolski.Wymownyjesttakżefakt,żenajkorzyst-
Warszawa1972,s.19;J.Chumiński,PrzemysłwPRL–niewykorzystanaszansamodernizacji,[w:]
Modernizacjaczypozornamodernzacja.Społeczno-ekonomicznybilansPRL1944-1989,red.J.Chu-
miński,WydawnictwoGajt,Wrocław2010,s.317-320.
101Wedługniecoinnychiniepełnychszacunkówgrupoperacyjnychstratywprzemyśle
wynosiły5766mlnzł,costanowiło39,8%wartościprzedwojennej(uwzględnionozniszcze-
niabudynków,urządzeńtechnicznych,wyrobówgotowychipółfabrykatów).Wtymstraty
m.in.wgórnictwieihutnictwiewynosiły1876mlnzł,przemyślemetalowym935mlnzł,
włókienniczym714mlnzł,spożywczym487mlnzł,mineralnym514mlnzłitd.AAN,Cen-
tralnyUrządPlanowania(dalej:CUP)sygn.537,Zniszczeniawojennenieruchomościmiejskich,
przemyśleirolnictwie,s.28;tamże:CUPsygn.456,StratyprzemysłuwPolsceponiesionewlatach
IIwojnyświatowej1939-1945,s.1.
102AAN,CUPsygn.537,Stratywojennegórnictwa,hutnictwaiprzemysłuwwojewództwie
śląskim,s.24.
103J.Kaliński,Przemiany...s.19-23.
104HistoriaPolskiwliczbach...,t.1,s.357,369,407,411.
