Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Wpływwojnyipowojennychzmiangranicnawielkośćistrukturę...
59
(ZiemieDawne15,1%,ZiemieOdzyskane1,5%).Oznaczato,żew1947r.
załogifabrycznewPolscecentralnejskładałysięprzeciętniez45%osób,któ-
rychdoświadczeniewpracysięgałoczasówprzedwojennychipierwszych
latokupacji.Zdrugiejstrony44,5%pracownikówmiałostażsięgający3lat,
wtym24,1%nieprzekroczyłonawet1roku132.
Ogólneodsetkideformująjednaksytuacjęwposzczególnychbranżach
igrupachzatrudnionych.Zdecydowanienajkorzystniejszerelacjepracowni-
kówdoświadczonychdomającychniewielkistażbyływgórnictwie.Aż60%
stanowilipracownicy,którzypodjęlipracęprzed1942rokiem,ztego39,8%
przedrokiem1937.Wynikałotozespecyfikitejbranży.Kopalniezgrupowa-
newkilkuregionachstanowiłygłównemiejscepracydlamieszkającejtam
ludności.Zawódgórnikawymagałspecjalnychkwalifikacjiipredyspozycji,
cieszyłsiętakżeznacznymprestiżemibyłprzedwojnąodpowiedniowyna-
gradzany.Wczasiewojnyważnymczynnikiemstabilizującymzatrudnienie
byłatakżeobawawładzniemieckich,żepowoływaniegórnikówdowojska
będzieskutkowaćspadkiemwydobyciawęgla133.Paradoksalniewysokiemu
odsetkowipracownikówodługimstażupracytowarzyszyłatakżeogrom-
napłynnośćkadrwgórnictwie-corokuprzyjmowanodziesiątkitysięcy
osóbitesameosobyopuszczałykopalnie.W1946r.w77kopalniachpod-
jęłopracę98699robotników,zwolnionozaś58311(tj.59,1%).W1947r.
sytuacjauległapogorszeniu(stosunekzwolnionychdoprzyjętychwynosił
bowiemwdwóchpierwszychkwartałach88,9%)i,jakoceniano,byłaflza-
straszająca”.Równieżwokresieplanusześcioletniegowzmożonafluktuacja
kadrpozostałajednymznajwiększychproblemówgórnictwa.Dośćpowie-
dzieć,żewgszacunkówwlatach1950-1955przyjętodopracy610tys.osób,
ztegojednaktylko62tys.utrzymałozatrudnienieprzezdłuższyczas.Za-
łogikopalńwtymczasiezmieniłysię2,5razy134.Wsumiewpierwszejde-
kadzietzw.PolskiLudowejwgórnictwiepodjęłopracęponadmilionosób,
ztegotylkoniewielkaczęśćwrzeczywistościzostałagórnikami.Efektem
takdużejpłynnościbyło−zwłaszczawpierwszychlatach−dramatyczne
flpostarzeniesię”załóg.Widaćtowyraźnie,jeśliporównamymedianęwie-
kupracownikówprzedwojnąipowojnie.W1947r.wśródpracowników
fizycznychwynosiłaona38,2(wgrupiegórnikówpracującychpodziemią
nawet42,74,napowierzchni36,14),przedwojną−29,4.Wgrupiepracow-
132Szerzejnatentemat:J.Chumiński,Ruchzawodowy...,s.72-76.
133J.Chumiński,M.Muszkiewicz,SegmentacjaśrodowiskarobotnikówprzemysłowychGórne-
goŚląskaaichpostawyizachowaniawobectzw.władzyludowej(1945-1948),[w:]Śląskacodzienność
podrugiejwojnieświatowej,red.Z.Woźniczka,WydawnictwoUniwersytetuŚląskiego,Kato-
wice2006,s.129-130.
134M.Kabaj,Nietylkopłace,flŻycieGospodarcze”nr10(286)zdnia10marca1957r.
