Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Perspektywyodbioru
paradigm-humanistycznyparadygmat).Wtensposóbsprecyzowałtozjawiskowsensie
historycznym,chronologicznym
3
,stylistycznym,aleprzedewszystkimpostawiłwyraźny
akcentnadecydującydlajegodefinicjiokreślonystosunekpodmiotudomediumirzeczywi-
stości-zorientowanynabezpośredniośćreprezentacjiiświadomośćaktualnychproblemów
społecznych.Takrozumianafotografiahumanistycznatowistociekonstrukcjawizualna,
określonysposóbreprezentacjiludziiwydarzeń,propagowanyprzezfotografóworazoczeki-
wanyprzezwydawcówilustrowanejprasy:DTofotografiatego,cokulturowe,grupaobrazów,
któreukształtowałysystemreprezentacji,czyniącyFrancję«francuską»wkonkretnymokresie
historycznym”4.Wtymujęciudziałalnośćfotoreporterów,niejednokrotniezaangażowanych
politycznie-lewicowo,możebyćwidzianajakorealizowanawramachdyskursutożsamo-
ściowego,afotografiereprezentującetematyidentyfikowanejakouniwersalne,takiejak
dzieciństwo,rodzinaczymiłość,okazująsięświadectwamifunkcjonowaniatychkategorii
wkonkretnymmiejscuiczasie.
PojęcieDhumanistycznyparadygmat”możebyćzatemtraktowanejakościślezwiązane
zhistorycznąformacjątzw.fotografiihumanistycznejweFrancji,wjejwymiarześrodo-
wiskowymistylistycznym.Zarazemjednakzwracauwagęnatkwiącąupodstawidenty-
fikacjinurtudefinicjęmedium,stosunekfotografadorzeczywistości,sprowadzającysię
doorientacjinaDrealizm”iDhumanizm”fotografii(oczymbardziejszczegółowobędzie
mowadalej).Wtensposóbśledzićmożnazarównozróżnicowaniezjawiska,któreczerpało
zwielurozmaitychartystycznychiideowychźródeł,alerównież-pojmowanąwwymiarze
społecznejwymianyinformacji,atakżerelacjiwładzy-dynamikęjegokształtowaniasię
irozprzestrzeniania.TerminDhumanistycznyparadygmat”pozwalawięcnietylkoadekwatnie
3Ramyczasoweorazzasięgtegonurtumożnarozszerzyć,uwzględniwszyjegogenezę(wtymkontekstliteracki
ifilmowy);zob.m.in.ClaudeNori,Lapanopliephotographiqueduréalismepoétique,DLesCahiersdelaPhotographie”
1983,nr9,s.19-29.Jean-ClaudeGautrandznaczniezwiększyłliczbęfotografów,którychmożnaprzypisaćdotej
formacji,wskazującm.in.WerneraBischofa,W
.Eugene’aSmitha,następnieinnychfotoreporterówzrzeszonych
wAgencjiRaphoorazMagnumPhotos;J.-C.Gautrand,LookingatOthers…,s.620-623.
4Hamiltonodwołujesiędokonstruktywistycznegopodejściadoproblemureprezentacji,atakżedoźródłowego,
Kuhnowskiegorozumieniapojęciaparadygmatunaukowego(dystansującsięodFoucaultowskiejkategoriiDdys-
kursu”zpowodujejnieadekwatnościdoanalizyspołecznegokontekstupowstaniaifunkcjonowaniafotografii).
FundamentalnymelementemkoncepcjiKuhnajestświatopogląd(Dworld-view”),stanowiącykonsensualny,
Dspołeczny”zbiórprzekonańdotyczącychprzedmiotubadań,rolibadaczaorazistotnychproblemówbadaw-
czych,ichrangiihierarchii.Hamiltonodniósłkategorięświatopoglądudosposobuwyrażaniaodpowiadającego
praktycefotograficznej,pojętejjakoaktywnośćocharakterzeartystycznym,aleprzedewszystkimspołecznym;
określiłzatemwtensposóbdynamikęzmianstylistycznychwobszarzefotografii,którychsednemmiałabybyć
zmieniającasięDorientacja”estetyczna.P
.Hamilton,RepresentingtheSocial…,s.77(wcześniejszeopracowanie:
tegoż,Apoetryofthestreets?…).
22