Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.Bogdanowicz,M.Lipowska(red.nauk.),Rodzinne,edukacyjneipsychologicznewyznacznikirozwoju,Kraków2008
ISBN978-83-7850-376-7,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2008
18
CzęśćI.Rodzinnewyznacznikirozwoju
Zrozwojemwiedzy(wzrostemilościiróżnorodnościposiadanychinfor-
macji),umiejętnościisprawnościniewspółgrajednakrozwójosobowy,oczym
mogąświadczyć,m.in.rozszerzającasiępatologizacjażyciazarównowsferzein-
dywidualnej,jakispołecznejorazstosunkowoniskiewskaźnikipoczuciajakości
życiawzakresiebezpieczeństwapsychologicznego,samorealizacjiisensużycia
mimoogólnegowzrostupoziomużyciamierzonegowskaźnikamiPKB.
Kulturaarozwójosobowy
naprzykładziejejwpływunapoczucietożsamościjednostki
Jeśliprzyjąćzaprzedstawicielamiantropologiifilozoficznej(Kowalczyk,1990),
żegłównymiatrybutamiczłowiekawymienionewcześniej:świadomośćre-
fleksyjna,wolaisumienie,torozwójosobowymożnazdefiniowaćjakoprzemia-
strukturżyciapsychicznego,odpowiedzialnychzarozumienierzeczywistości
(mądrość),zacharakter(systemdążeń)orazzamoralność(realizacjawartości).
Innymisłowy,istotąrozwojuosobowegojestprzemianaustosunkowańiza-
angażowańjednostkiwobec:świata,innychludzi,własnejosobyiwartości,
prowadzącadocorazwiększejintegracjipsychiki,tj.doharmoniimyśli,uczuć
idziałań,dozgodnościcelówimożliwości,dozbieżnościcelów,działańiwar-
tości,atakżedojednościświadomychinieświadomychtreścipsychiki.Tak
rozumianyrozwójosobowyprzyczyniasięostateczniedodoświadczaniagłębo-
kiegosensużycia.
Jednymzważniejszychwymiarówżyciaosobowegojestobszarustosunko-
wańjednostkidosamejsiebie.Wichnastępstwiekształtujesięm.in.struktura
psychiczna,określanamianempoczuciatożsamości,którejestdefiniowanenaj-
ogólniejjakofenomenologicznedoświadczeniebyciatym,kimsięjestwrze-
czywistości,mimoupływuczasuizmianzachodzącychwotoczeniu(Erikson,
1968).Wogólnejstrukturzepoczuciatożsamościmożnawyodrębnićnastę-
pującesubkategorie:poczucieodrębności,operacjonalizowanenajczęściejjako
samowiedza,awięcjakoodpowiedźpodmiotunapytanie:jaki(a)jestem?pod
względemrozmaitychwłaściwościpsychofizycznych(wygląd,kondycja,ce-
chyosobowości,kompetencjeitp.);poczuciespójnościiciągłości,którejest
swoistymsamookreśleniem,wyrażającymsięwsubiektywnejodpowiedzina
pytanie:kimjestem?biorącpoduwagęwłasnekorzenie(skądprzybywam?),
uznawaneirealizowanewartości,celeidążenia(dokądzmierzam?),przyjętączy
wypracowanąfilozofiężycia,przynależnośćdookreślonejkulturyitp.;poczucie
sensużyciajakosamorozumienieopartenawglądzie,pozwalającesformułować
odpowiedźnaegzystencjalnepytaniatypu:pocojestem?,jakajest(była)moja