Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
M.Bogdanowicz,M.Lipowska(red.nauk.),Rodzinne,edukacyjneipsychologicznewyznacznikirozwoju,Kraków2008
ISBN978-83-7850-376-7,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2008
R.Ossowski.Człowiekniepełnosprawnywrodzinie–dylematyrozwojuiwsparcia
31
czącąiważną.Dotyczytomiejscawśródosóbnajbliższych,wgrupiespołecznej,
winstytucji,doktórejsięprzynależy,wspołeczeństwie.Opiswłasnegomiejsca,
atakżeocenazajmowanejpozycjidokonywanesąnaróżnychkontinuach.
Ważnymwskaźnikiemmiejscawśródinnychiwłasnegoznaczeniajestpo-
czucierówności,którejprzeciwieństwostanowizróżnicowanie.Równośćwy-
rażasięwposiadaniucechpodobnychdoinnych,życiuzpodobnymiszansami
lubwpodobnymtraktowaniu.Fundamentalnąprzesłankąrównościjestprawo
każdegoczłowiekadożycia,rozwojuizaspokajaniapotrzeb.
Istotnymaspektemmiejscaosobywśródinnychnaskalirównościjestkon-
tinuumdominacji–uległości.Źródłemdominacjimożebyćprzewagawładzy,
zamożnościikompetencji.Poczucieprzewagiinnychnadsobąpowodujeule-
głośćjednostki(czasembunt),awdłuższejperspektywiepoczuciemniejszej
wartości.Bolesnyjestzwłaszczanegatywnybilansbioręwzględemdaję.Jeśli
zmuszasięjednostkęgłówniedobrania,todoświadczaonapoczuciazależno-
ściorazuległości,wynikającegozeświadomościprzewagiinnych.Dlaosób
niepełnosprawnychaktdawaniaidobroczynnościzestronypełnosprawnych
jestczęstoodbieranyjakochęćichupokorzenia.Matomiejscewówczas,gdy
zachowaniaosóbpełnosprawnychsąniezręczne,aniekiedynawetprostackie.
Granicamiędzyczynnądobrociąaokazywaniemwłasnejdominacjijestbardzo
delikatnaiczęstotrudnojąwyznaczyć.
Kolejnymwskaźnikiemwłasnegomiejscawśródinnych,awięcipodo-
bieństwadonich,jestprawodoniezależności,wolnościisamodzielności.Życie
wwarunkachniezależnościjestnastępstwemspołecznegoprzyzwoleniaoraz
posiadanychprzezosobyniepełnosprawnekompetencjiżyciowych.Niestety,
niepełnosprawninaskuteknadmiernejopiekuńczościipomocy,zjakąspotykają
sięzestronyotoczenia,stająsięzależni,niesamodzielniiwrezultaciepostrzega-
jąsiebiejakoosobypodporządkowaneinnym.Prowadzitodoukształtowania
siępoczuciamniejszejwartości(Rembowski,1984;Wright,1965).
Zarównozbytniazależność,jakiniezależnośćsąniekorzystne.Sztuka
rehabilitacjipoleganakształtowaniustylużyciaosobyniepełnosprawnejjako
wolnej,alejednocześniezłączonejwięzamiprzyjaźnizotoczeniem.
Wwypowiedziachocharakterzeintrospekcyjnymosobyniepełnosprawne
zwracająuwagę,żeciążąimnietylesamaniepełnosprawnośćizwiązaneznią
fizycznecierpienie,cożyciewwarunkachnierównościiwpoczuciuzależności
odinnych.Przeszkadzająimzwłaszczanadmiernaochronaiopieka,zktó-
rymispotykająsięnacodzieńzestronyrodziców,rodzinylubinnychosób
bliskich.